Cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2024Phạm Ɖình Lân
Cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2024
Cứ bốn năm Hoa Kỳ tổ chức bầu cử tổng thống một lần. Ứng cử viên tổng thống Hoa Kỳ phải:
Tổng thống Franklin Delano Roosevelt của đảng Dân Chủ đắc cử tổng thống bốn lần (1932 - 1936, 1936 - 1940, 1940 - 1944, 1944 - 1948). Ông mất ngày 12 tháng 4 năm 1945 sau khi nhậm chức tổng thống không đầy ba tháng. Tu chính án thứ 22 năm 1951 cho phép tổng thống hành sử quyền hành trong hai nhiệm kỳ mà thôi.
Hoa Kỳ có hai đảng chánh trị luân phiên cầm quyền. Ɖó là đảng Cộng Hòa và đảng Dân Chủ. Nếu đảng chỉ nắm quyền Hành Pháp (tổng thống) nhưng không nắm Quốc Hội lưỡng viện (Hạ Viện và Thượng Viện) hay chỉ chiếm đa số trong một trong hai viện thì việc điều hành chánh phủ gặp ít nhiều khó khăn.
Hoa Kỳ có 50 tiểu bang. Tổng thống đắc cử là ứng cử viên được nhiều phiếu cử tri đoàn chớ không phải được nhiều phiếu phổ thông. Trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 ông Trump thua bà Clinton gần 3 triệu phiếu phổ thông nhưng đã thắng bà Clinton vì đạt được 304 phiếu cử tri đoàn. Chỉ cần đạt 270 phiếu cử tri đoàn thì được xem như đắc cử.
Phiếu cử tri đoàn của 50 tiểu bang là tổng số các dân biểu của 50 tiểu bang + 50 x 2 = 100 thượng nghị sĩ. Mỗi tiểu bang, bất luận diện tích và dân số, có 2 thượng nghị sĩ (Senators). Tiểu bang đông dân như California, Texas, Florida, New York có nhiều dân biểu (Congressmen). California có 54 phiếu cử tri đoàn. Ɖiều đó có nghĩa là tiểu bang này có 2 thượng nghị sĩ và 52 dân biểu. Tổng số phiếu cử tri đoàn trên toàn quốc là 538. Người đắc cử tổng thống tối thiểu phải được 538 : 2 + 1 = 269 + 1 = 270 phiếu cử tri đoàn. Trong cuộc bầu cử năm 2020 ứng cử viên của đảng Dân Chủ là Joe Biden thắng ông Donald Trump của đảng Cộng Hòa với 306 phiếu cử tri đoàn và trên 7 triệu phiếu phổ thông. Ông Donald Trump chỉ được 232 phiếu cử tri đoàn. Ông Donald Trump cho rằng cuộc bầu cử bị đánh cắp mặc dù lúc ấy ông là tổng thống. Ông và các đồng minh của ông kiện thưa dưới tiêu đề bầu cử bị gian lận nhưng 60 vụ kiện đều bị thua. Sự trong sáng của nền dân chủ Hoa Kỳ bị hoen ố vì cuộc nổi loạn ngày 06-01-2021 nhằm ngăn chận phó tổng thống kiêm chủ tịch Thượng Viện Mike Pence chánh thức tuyên đọc kết quả bầu cử ở các tiểu bang. Không có sự bàn giao êm thắm giữa tổng thống Donald Trump và tân tổng thống đắc cử Joe Biden.
Hoa Kỳ là một đại cường quốc lãnh đạo các quốc gia dân chủ Tây Phương và thế giới về kinh tế, chánh trị và quân sự. Cuộc bầu cử tổng thống của Hoa Kỳ luôn luôn được các nước trên thế giới theo dõi. Trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam các trận đánh lớn thường diễn ra vào những năm bầu cử tổng thống ở Hoa Kỳ nhằm gây áp lực trong dư luận quần chúng của quốc gia có viện trợ, cố vấn và quân sĩ chiến đấu trên chiến trường Nam Việt Nam:
1960: Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng ra đời.
1964: Trận đánh Bình Giả.
1968: Biến cố Mậu Thân.
1972: Trận đánh Quảng Trị, Kontum, Bình Long.
Thật chủ quan khi cho rằng các nước đối nghịch với Hoa Kỳ như Nga, Trung Quốc, Iran, Bắc Hàn không quan tâm đến cuộc bầu cử tổng thống ở Hoa Kỳ. Trong cuộc bầu cử năm 2016 ông Donald Trump không ngớt ca ngợi tổng thống Vladimir Putin của Nga và WikiLeaks của Julian Assange.
Cử tri Hoa Kỳ có trên hai thế kỷ kinh nghiệm trong việc đầu phiếu chọn người lãnh đạo của mình. Việc lựa chọn tổng thống bằng lá phiếu dựa theo các tiêu chuẩn sau đây:
Ɖối với cử tri điều quan trọng là vấn đề kinh tế, tài chánh, y tế, công ăn việc làm, an sinh xã hội , tức là những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của họ. Từ năm 1989 đến nay, theo lời của cựu tổng thống Bill Clinton phát biểu trong Ɖại Hội Ɖảng Dân Chủ ngày 19-08 vừa qua, các tổng thống Dân Chủ Bill Clinton, Barack Obama, Joe Biden và tổng thống Cộng Hòa như Bush I, Bush II và Donald Trump tạo ra trên 52 triệu việc làm được phân chia như sau:
Tổng thống |
Số việc làm tạo ra |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Những con số trên được kiểm chứng là đúng sự thật. Ông cũng nhấn mạnh đến các cuộc khủng hoảng ở Hoa Kỳ từ năm 1990 - 2020:
Năm khủng hoảng |
Tổng Thống tại chức |
|
|
|
|
|
|
|
|
Năm 2016 ông Donald Trump là một tỷ phú đắc cử tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ. Hoa Kỳ là một quốc gia tư bản chủ nghĩa nể trọng người giàu có và tin tưởng rằng người thành công trên thương trường tất thành công trên chánh trường.
Không ít người ngưỡng mộ ông Donald Trump vì khai phá sản 4 lần mà vẫn giàu, lập trường đại học và quỹ từ thiện gian dối mà vẫn tự do ngoài vòng pháp luật. Ông công khai ca ngợi các nhà độc tài như Vladimir Putin, tổng thống Nga; Xi Jinping (Tập Cận Bình), chủ tịch Trung Quốc; Kim Jong Un, chủ tịch Bắc Hàn; tiếp đón ngoại trưởng Nga và đại sứ Nga ở Hoa Kỳ tại White House mà không cho phép một ký giả Hoa Kỳ nào hiện diện trong cuộc họp mặt giữa tổng thống Hoa Kỳ và ngoại trưởng cùng đại sứ Nga. Năm 2018 ông tuyên bố tin tổng thống Nga Vladimir Putin hơn các cơ quan tình báo của Hoa Kỳ!
Trong bốn năm hành sử chức vụ tổng thống Hoa Kỳ ông không bị hề hấn gì sau hai cuộc đàn hạch sôi nổi vào năm 2019 và 2021. Trước năm 2016 ông Donald Trump không phải là đảng viên trung kiên của đảng Cộng Hòa. Ông đắc cử tổng thống với tư cách là ứng cử viên của đảng này. Sau khi đắc cử tổng thống năm 2016, ông biến đảng Cộng Hòa thành ra đảng “Trump”. Những gương mặt trong đảng Cộng Hòa như cựu tổng thống Bush II, cựu phó tổng thống Cheney, cựu ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa năm 2008 và 2012 là Mc Cain và Mick Romney v.v. trở thành những chiếc bóng mờ. Ɖảng Cộng Hòa sớm trở thành đảng của Donald Trump, nơi dâu của ông, vợ của Eric Trump, là đồng chủ tịch đảng. Các con của ông có vai trò năng nổ trong đại hội đảng Cộng Hòa (RNC) ngày 15-07-2024 tại Milwaukee, Wisconsin. Những đối thủ đồng đảng với ông trong cuộc tranh luận để được đảng tín nhiệm ra ứng cử tổng thống năm 2016 đều đầu hàng và trung thành với ông sau khi ông thất cử trước ông Joe Biden của đảng Dân Chủ năm 2020.
Thời gian 2021 - 2024 là thời gian ông bận rộn với những vụ kiện liên quan đến “gian lận” bầu cử 2020 (thất bại sau 60 vụ kiện), các vấn đề luật pháp liên quan đến các vụ hộ lẫn hình sự ở New York, vụ nổi loạn ngày 06-01-2021, vụ cất giữ hồ sơ mật ở Florida và âm thầm vận động tranh cử chống đối thủ đã thắng ông vào năm 2020: tổng thống Joe Biden.
Cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 là cuộc bầu cử của hai ứng cử viên trên 70 tuổi. Một ông già kinh doanh không một ngày tham gia chánh trị và đã đắc cử tổng thống năm 2016 và một chánh khách có 44 năm kinh nghiệm chánh trị: 36 năm trong Thượng Viện (1972 - 2008) và 8 năm với tư cách phó tổng thống cho tổng thống Barack Obama (Dân Chủ, 2008 - 2016): Joe Biden. Ông Joe Biden đắc cử thượng nghị sĩ năm 30 tuổi vào năm 1972 và đắc cử tổng thống năm 78 tuổi vào năm 2020. Ông là thượng nghị sĩ trẻ nhất và là vị tổng thống già nhất của Hoa Kỳ. Sự thành công của ông già 78 tuổi năm 2020 cho thấy sự yếu kém của vị tổng thống già thành công trong ngành địa ốc trong việc quản lý đất nước trước dịch Covid 19, nợ quốc gia 29.000 tỷ Mỹ kim (29 trillion). Tổng thống Donald Trump liên tục thay đổi nhân sự trong chánh quyền tựa hồ như chủ nhân thuê và sa thải công nhân vậy. Ông có liên hệ bất hữu hảo với các nước đồng minh và với cả người da màu trong nước. Ông luôn luôn phô trương thành tích tưởng tượng không hiện hữu trong thực tế v.v.. Nhiều vụ kiện tụng chờ ông sau khi ông thất cử năm 2020.
Trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 ứng cử viên của đảng Cộng Hòa là cựu tổng thống Donald Trump. Thượng nghị sĩ J.D. Vance của tiểu bang Ohio được chọn làm ứng cử viên phó tổng thống.
Ứng cử viên của đảng Dân Chủ là đương kim tổng thống thứ 46 Joe Biden và nữ phó tổng thống Kamala Harris. Theo cách tính tuổi của Việt Nam (tính theo năm sinh hơn là tháng sinh như người Mỹ) thì ông Biden gần 82 tuổi. Ɖó là số tuổi quá lớn đối với ứng cử viên tổng thống ở Hoa Kỳ, một quốc gia trẻ, chuộng tuổi trẻ và năng động luôn luôn hướng về tương lai phía trước.
Tổng thống Joe Biden và phó tổng thống Kamala Harris (Ảnh: AP)
Ứng cử viên Cộng Hòa Donald Trump cho rằng Biden già nua, lú lẫn, nói chuyện lắp bắp, buồn ngủ. Tuổi tác của ông Biden cũng làm cho đảng Dân Chủ lo ngại mặc dù trong thời gian 2021 - 2024 tổng thống Biden đạt được nhiều thành quả to lớn: dịch Covid 19 được xóa sạch. Lạm phát từ 9,25% năm 2021 xuống còn 3,2% vào giữa năm 2023 và 4,2% vào giữa năm 2024. Hàng chục triệu công việc mới ra đời trong thời gian 2021 - 2024. Về đối ngoại Hoa Kỳ được các nước Liên Âu, NATO, Nhật Bản, Ɖại Hàn, Ɖài Loan (Taiwan), Ấn Ɖộ, Úc tín nhiệm. Việt Nam, một quốc gia Cộng Sản thân Nga và Trung Quốc, thắt chặt quan hệ ngoại giao với Hoa Kỳ. Sự căng thẳng với người Hồi Giáo hạ nhiệt so với đường lối đầy ác cảm và tiên kiến của ông Donald Trump, vị tổng thống thứ 45 tiền nhiệm. Hoa Kỳ vẫn là quốc gia đứng đầu thế giới về phương diện kinh tế mặc dù nợ quốc gia lên đến 35.000 tỷ Mỹ kim tức 35 trillion, phần lớn do dịch Covid gây ra.
Hoàn cảnh chánh trị của ông Biden năm 2024 phần nào giống hoàn cảnh của thủ tướng Anh Winston Churchill năm 1945.
Ông Churchill đã lèo lái nước Anh đến chiến thắng trong đệ nhị thế chiến. Thế nhưng đảng Bảo Thủ của ông bị đảng Lao Ɖộng đánh bại trong cuộc tổng tuyển cử năm 1945. Ông Clement Atlee thay ông Churchill làm thủ tướng.
Ông Joe Biden tạo được những thành quả ghi trên sau dịch Covid 19, nạn thất nghiệp và nạn lạm phát do vị tổng thống tiền nhiệm thứ 45 lưu lại. Những người ủng hộ ông Donald Trump phớt lờ những thành quả mà ông mang lại cho Hoa Kỳ vì công nhận như thế là chấp nhận thất bại trong cuộc bầu cử năm 2024. Ông Donald Trump chỉ trích tổng thống Joe Biden thậm tệ sau khi đưa các công dân Hoa Kỳ bị Nga giam giữ về nước bằng cuộc trao đổi tù nhân Nga bị Hoa Kỳ và các nước đồng minh giam giữ. Nhưng ông lại chúc mừng và ca ngợi tổng thống Vladimir Putin về sự trao đổi tù nhân này.
Tổng thống Joe Biden thất bại trong cuộc tranh luận với Donald Trump ở Atlanta ngày 27-06-2024. Ɖảng Dân Chủ bắt đầu lo ngại cho sức khỏe của ông Joe Biden và khả năng thắng cử của ông trước ông Donald Trump. Vài dân biểu và thượng nghị sĩ yêu cầu Joe Biden từ bỏ cuộc tranh cử sau những cuộc thăm dò dư luận bất lợi cho ông.
Ngày 13-07-2024 ứng cử viên Donald Trump bị ám sát hụt khi vận động tranh cử ở Butler, một thành phố nhỏ trong tiểu bang Pennsylvania. Khí thế của ứng cử viên đảng Cộng Hòa dâng cao sau vụ ám sát này. Tỷ phú Elon Musk chánh thức tuyên bố ủng hộ ông Donald Trump. Trong đại hội đảng Cộng Hòa ở Milwaukee, Wisconsin, vào giữa tháng 07 năm 2024 ông Donald Trump chọn J.D. Vance làm ứng cử viên phó tổng thống.
Ngày 21-07-2024 tổng thống Joe Biden đột ngột tuyên bố không ra tranh cử vì tuổi tác cao và sức khỏe yếu. Ông ủng hộ bà Kamala Harris, phó tổng thống, thay thế ông với tư cách ứng cử viên đảng Dân Chủ. Bà Kamala Harris chọn ông Tim Walz làm ứng cử viên phó tổng thống đối lại với liên danh Donald Trump-J.D. Vance của đảng Cộng Hòa.
Liên danh Cộng Hòa Donald Trump-J.D. Vance
Donald Trump (phải) và J.D. Vance (trái) trong cuộc vận động tranh cử
ở Michigan vào ngày 20-07-2024 (Ảnh: AP)
Ông Donald Trump xuất thân từ một gia đình giàu có ở New York. Ông là người bất cẩn ngôn vì tự hào về sự giàu có của gia đình và của chính ông, tự hào về nguồn gốc Bạch Chủng và đạo Christ mặc dù ông không mấy siêng năng trong việc đi lễ hàng tuần. Ra tranh cử, ông không nói rõ chánh sách và đường lối của mình mà chỉ nặng về việc chê bai, chế nhạo, bôi xấu đối thủ của mình. Ông chê Joe Biden già nua, lú lẫn, được một số ủng hộ viên gốc Việt thích thú gọi là ông Bảy Ɖần. Khi ông Biden rút lui, ông Donald Trump chới với khi gặp một ứng cử viên phụ nữ, chủng tộc Ấn Ɖộ + Hắc Chủng gốc Jamaica. Ɖây là một ứng cử viên da màu đầu tiên gốc Nam Á và Phi Châu ra tranh cử ghế tổng thống Hoa Kỳ. Ông Donald Trump không biết làm gì để đối phó với một nữ ứng cử viên da màu ăn nói lưu loát và có chương trình hoạt động rõ ràng nếu đắc cử ngoài việc cho rằng bà là người Ấn Ɖộ không biết tự nhận là người Da Ɖen hồi nào? Nói như vậy, ông muốn chia rẽ người Da Ɖen với bà Kamala Harris và kiếm phiếu người Da Ɖen mà ông không ngớt khinh khi. Ông không biết làm gì hơn là:
- Gọi tên Kamala thành Kamabla (Theo tiếng Hindi Kamala là liên hoa/hoa sen).
- Ɖặt cho bà biệt danh laughing lady rồi cho đó là nụ cười của người đàn bà điên!
- Khi thì ông cho rằng bà Kamala Harris đẹp như vợ ông, Melania Trump. Khi thì ông nói bà Kamala Harris xấu xí, ông dễ nhìn hơn bà! Ông nói bà Kamala Harris là người điên cuồng, không khôn ngoan, IQ (chỉ số thông minh) kém v.v..
- Ngụy tạo sự thù hằn giữa Joe Biden và Kamala Harris và đảng Dân Chủ.
- Xem những “thành quả” của Joe Biden là những tệ quả biến Hoa Kỳ thành Cộng Hòa Chuối (ám chỉ sự nghèo nàn chậm tiến), suy thoái kinh tế thảm hại!
- Chụp mũ Kamala Harris là Cộng Sản, bài Do Thái (chồng bà Kamala Harris, ông Doug Emhoff là người Do Thái).
- Ông cho rằng bà Kamala Harris dùng AI (thông minh nhân tạo) tạo ra bức hình đông đảo người chào đón tại phi trường Detroit. Theo ông, không có người nào chào đón bà tại phi trường Detroit cả! Trên thực tế chính ông đã dùng AI để mạo nhận nữ ca sĩ Taylor Swift ủng hộ ông! Thế là ông gán tội cho người khác bằng những gì ông đã, đang và sắp làm!
- Không biết các quân nhân nghĩ gì về ông Donald Trump khi ông có ngôn từ, hành động vong ơn và bất kính đối với những tù binh chiến tranh như Mc Cain và những người hy sinh một phần thân thể hay mạng sống của mình vì an ninh xứ sở và hạnh phúc dân tộc.
- Ông sử dụng tắm máu bom nguyên tử và đệ tam thế chiến để dọa cử tri Hoa Kỳ nếu ông thất cử và nếu bà Kamala Harris đắc cử.
Ông được phiếu của cử tri bảo thủ chủ trương Bạch Chủng thượng đẳng và đạo Christ, những cử tri tin rằng ông giỏi về kinh tế nên mới giàu, những nhà tỷ phú, chủ xí nghiệp ủng hộ ông vì nếu ông đắc cử, họ sẽ được miễn thuế. Ngân sách quốc gia dựa vào thuế toàn dân để giới 1% được miễn thuế! Ông Elon Musk là tỷ phú giàu nhất thế giới vận động các tỷ phú khác ủng hộ liên danh Donald Trump-J.D. Vance. Ông Donald Trump hứa sẽ dành cho Elon Musk một chức vụ quan trọng nếu ông đắc cử trong kỳ bầu cử ngày 05-11 năm nay. Ông Donald Trump được một số ít phiếu của người Mỹ gốc Phi Châu hay da màu khác. Ɖó là những người đã tự cải màu da nhờ có học vị cao, địa vị xã hội quan trọng và tài sản to lớn.
Những đảng viên Cộng Hòa ôn hòa và bảo thủ chánh thống sẽ không mấy ai bỏ phiếu cho Donald Trump. Một số nhỏ trong số này có thể bỏ phiếu cho bà Kamala Harris với mục đích cứu vãn nền Dân Chủ Hoa Kỳ. Số khác sẽ nằm nhà.
Cử tri Việt Nam ở Hoa Kỳ có hai xuất xứ: một từ miền Nam và một từ miền Bắc hay từ Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam đến Hoa Kỳ một cách danh dự và hợp pháp.
Cứ 4 năm người ta nghe một số cử tri Việt Nam thuộc nhóm thứ nhất bỏ phiếu cho đảng Cộng Hòa vì đảng Cộng Hòa chống Cộng. Trong những năm gần đây nhóm cử tri này bỏ phiếu cho ứng cử viên Donald Trump. Hình ảnh Cộng Hòa chống Cộng vẫn còn chập chờn trong ký ức. Tổng thống Ngô Ɖình Diệm được tổng thống Eisenhower (Cộng Hòa) yểm trợ. Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu được sự yểm trợ của tổng thống Nixon (Cộng Hòa).
Nhóm cử tri Việt Nam thứ hai rất kín tiếng. Họ bỏ phiếu cho ông Donald Trump vì ứng cử viên này ngưỡng mộ Vladimir Putin, Xi Jinping (Tập Cận Bình), Kim Jong Un, những nhà lãnh đạo độc tài thân thiện keo sơn với Hà Nội. Hà Nội và Nghệ An đểu có tượng uy nghi, to lớn của Lenin. Khi Vladimir Putin xua quân Nga xâm lăng Ukraine, ông Donald Trump khen ông là một thiên tài. Hà Nội hủy bỏ cuộc thăm viếng của vua Willem Alexander và hoàng hậu Máxima của vương quốc Hòa Lan để Vladimir Putin an lòng đến viếng thăm Hà Nội vì Hòa Lan là nơi có tòa án quốc tế The Hague (La Haye) đã ra lịnh truy nã Vladimir Putin vì tội ác chiến tranh. CHXHCN Việt Nam không lên án cuộc xâm lăng của Nga ở Ukraine bằng cách bỏ phiếu trắng hai lần.
Hai nhóm cử tri Việt Nam có hai xuất xứ chánh trị khác nhau đã gặp nhau trong việc ủng hộ ứng cử viên Donald Trump trong hai cuộc bầu cử 2016 và 2020 và sẽ tiếp tục trong cuộc bầu cử năm 2024 sắp tới. Nhóm thứ hai kín tiếng và khéo che giấu lập trường chánh trị của mình nên để cho nhóm thứ nhất đứng tên trong “môn bài” ủng hộ Donald Trump bằng cách trương cờ vàng ba sọc đỏ phất phới trong biến cố ngày 06-01-2021 tại Capitol Hill, Washington DC!
Ông Donald Trump và J.D. Vance không mấy thân thiện vì cách biệt nguồn gốc xã hội và tuổi tác quá to. Ông Donald Trump 78 tuổi trong khi J.D. Vance 40 tuổi, tức nhỏ hơn Donald Trump 38 tuổi. Donald Trump xuất thân từ gia đình giàu có trong thành phố New York hoa lệ. J.D. Vance sinh ra trong một gia đình tầm thường nếu không nói là vật lộn với cuộc sống. Với cá tính của ông Donald Trump, ông không muốn những người cộng tác với ông cao hơn ông hay được quần chúng cổ võ hoan nghinh nhiều hơn ông.
Tên đầu tiên của J.D. Vance là James David Bowman (gốc người Scot-Irish – Tô Cách Lan-Ái Nhĩ Lan), sau đổi sang James David Hamel theo họ của người chồng thứ ba của mẹ ông (Hamel là tên Pháp). Cuối cùng ông dùng tên James David Vance (Vance: họ của mẹ ông).
J.D. Vance có cuộc sống khốn khổ lúc thiếu thời. Sau khi tốt nghiệp cấp ba, ông gia nhập vào Thủy Quân Lục Chiến từ năm 2003 đến năm 2007. Là người thông minh và hiếu học, ông học đại học Ohio State University từ năm 2007 - 2009, lấy Cử Nhân Triết Học và Chánh Trị Học với hạng Summa Cum Laude (Xuất Sắc). Ông theo học luật ở đại học Yale và lấy Tiến Sĩ Luật (Juris Doctor – Doctor of Law) năm 2013. Trong cuộc bầu cử năm 2016 J.D. Vance cho rằng Donald Trump độc tài như Hitler. Không biết do đâu ông xoay ngược lập trường đối với Donald Trump và được ông này ủng hộ đắc cử thượng nghị sĩ Ohio năm 2022. Trong Quốc Hội J.D. Vance chống đối sự trợ giúp của Hoa Kỳ cho Ukraine, nghĩa là để cho Nga xâm chiếm nước này theo ước muốn của họ. Mẫu số chánh trị chung nào làm cho hai ông Trump và Vance xích lại gần nhau?
Thân Nga? Thiên về giới 1%? Ưa thích sự lãnh đạo độc đoán?
Ông Donald Trump là người cố chấp, không tha thứ người nào chống ông. Do đâu ông tỏ ra khoan dung đối với J.D. Vance nếu không có một nguyên nhân thầm kín nào đó. Chọn ông J.D. Vance làm ứng cử viên phó tổng thống, ông Donald Trump được lợi gì và mất gì?
1- Lợi: Nó giúp cho ông bổ túc những điểm yếu của ông về học vị, nghĩa vụ quân sự (ông Donald Trump 5 lần được miễn thi hành quân dịch trong chiến tranh Việt Nam vì đau gót chân) và lợi ích về pháp lý khi cần.
2- Vô thưởng vô phạt: Chọn J.D. Vance không giúp cho Donald Trump có thêm nhiều phiếu bầu. J.D. Vance là thượng nghị sĩ tiểu bang Ohio. Trong những năm 2016 và 2020 ông Donald Trump đều thắng ở Ohio mà không cần sự hỗ trợ của J.D. Vance. Trước kia người ta thường nói ứng cử viên tổng thống nào thắng ở Ohio thì thắng trên toàn quốc. Ɖiều này không đúng trong cuộc bầu cử 1960 và 2020. Năm 1960 ông Richard Nixon thắng ở Ohio nhưng thất cử trước John F. Kennedy (DC). Năm 2020 ông Donald Trump thắng ở Ohio nhưng vẫn thua ông Joe Biden (DC).
3- Hại: Hai dòng điện cùng tên xua đuổi nhau. Ông Donald Trump là người tự hào về mọi thứ: giàu có, thông minh, đẹp trai và thành công. J.D. Vance tuy nghèo nhưng cũng đẹp trai, thông minh, học vị cao và thành công. Về định số J.D. Vance tuổi Giáp Tý, một tuổi nặng cân, nặng ký trong định số so với tuổi Bính Tuất của ông Donald Trump. Tuổi Bính Tuất gặp năm Giáp Thìn không mấy sáng sủa (Thìn - Tuất - Sửu - Mùi) mặc cho tuổi Giáp Tý của ông J.D. Vance được cách tam hạp Thân - Tý - Thìn vì J.D. Vance không phải là người thụ ủy liên danh Cộng Hòa. Ông Donald Trump được những MAGA (Make American Great Again) của ông ủng hộ vì chủ trương Bạch Chủng thượng đẳng và đạo Christ. Ông sẽ gặp phản ứng của những người MAGA ủng hộ ông khi chọn J.D. Vance là một người da trắng để râu quai nón, có vợ Ấn Ɖộ và có con mang tên Ấn Ɖộ.
Liên danh Donald Trump-J.D. Vance không thân thiện nhau vì sự cách biệt tuổi tác và sự tự hào cá nhân giữa một người giàu thành công với một người nghèo, thông minh, có học vị cao đẳng đi trên quan lộ thênh thang. Tiền quyên góp cho bầu cử có thể không được sử dụng 100% cho bầu cử vì ông Donald Trump còn nhiều chi phí pháp lý cần phải thanh toán. Không biết các tỷ phú và cảm tình viên có tài trợ đầy đủ để liên danh Cộng Hòa có thể thắng cử vào tháng 11 năm nay không? Tỷ phú và nhà phát minh Elon Musk sẽ làm gì giúp cho ông Donald Trump đắc cử?
Liên Danh Dân Chủ Kamala Harris và Tim Walz
Kamala Harris (trái) và Tim Walz (phải) trong buổi vận động tranh cử
ở Georgia vào ngày 29-08-2024 (Ảnh: AP)
Ngày 21-07-2024 tổng thống Joe Biden tuyên bố rút lui khỏi cuộc tranh cử năm 2024. Ông đề cử nữ phó tổng thống Kamala Harris ra tranh cử thay ông. Ông không hằn học tức giận những người khuyên ông lùi bước khi nói: “Tôi yêu chức vụ tổng thống. Nhưng tôi yêu Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ hơn.”
Liên danh Dân Chủ trong cuộc bầu cử năm 2024 do nữ phó tổng thống Kamala Harris thụ ủy. Bà chọn ông Tim Walz, thống đốc tiểu bang Minnesota làm ứng cử viên phó tổng thống.
Liên danh Kamala Harris-Tim Walz có vẻ là một liên danh mạnh, thân thiện, nhất trí và tương kính nhau. Cả hai đều cùng tuổi Giáp Thìn (1964), vươn lên từ những khó khăn trong đời sống vật chất và tinh thần. Cả hai đều trọng pháp, nhân ái và đắc nhân tâm vì quan tâm đến những người khác và vì lợi ích tối thượng của đất nước.
Thật ngụy biện khi cho rằng bà Kamala Harris có IQ thấp và không có kinh nghiệm gì như lời của ông Trump. Bà Kamala Harris không phải là người da trắng, mắt xanh, tóc vàng mà là người lai Ấn Ɖộ (mẹ) và Jamaica (da màu).
Cha bà Kamala Harris là ông Donald J. Harris (1938 - ), Giáo Sư Kinh Tế Học của đại học Stanford, California. Mẹ là bà Shyamala Gopalan (1938 - 2009), một nhà khoa học Y Sinh Vật có bằng tiến sĩ do đại học Berkeley cấp. Bà nghiên cứu về ung thư vú cho một trường Y Khoa ở Canada. Năm Kamala Harris lên 7 tuổi, cha mẹ bà ly thân.
Trong hoàn cảnh khó khăn của gia đình, năm 1986 bà Kamala Harris vẫn lấy được cử nhân Kinh Tế và Chánh Trị Học ở Ɖại Học Howard của người Da Ɖen ở Washington, DC. Trở về nơi sinh quán San Francisco, bà lấy tiến sĩ Luật (Juris Doctor) năm 1989. Trong thời gian học Luật, bà là chủ tịch Hội Ái Hữu Sinh Viên Luật Da Ɖen. Cha bà, ông Donald J. Harris, là một người Da Ɖen.
Từ năm 2004 - 2011 bà được bầu làm Chưởng Lý San Francisco.
Từ năm 2011 - 2017 bà là bộ trưởng Tư Pháp của tiểu bang California, tiểu bang đông dân nhất Hoa Kỳ có nền kinh tế xếp hạng 6 trên thế giới.
Từ năm 2017 - 2021 bà là thượng nghị sĩ Liên Bang Hoa Kỳ.
Bà là phó tổng thống Hoa Kỳ trong nhiệm kỳ 2021 - 2025.
Với lý lịch như trên ông Donald Trump không đúng khi nói bà Kamala Harris không phải Da Ɖen, IQ thấp kém, không thông minh, không khôn và không kinh nghiệm. Ông Donald Trump quên rằng chồng bà Kamala Harris là người Do Thái khi chụp mũ bà này chống người Do Thái để đảng Dân Chủ mất phiếu người Hoa Kỳ gốc Do Thái, một nhóm người không đông nhưng có ảnh hưởng kinh tế, tài chánh, truyền thông, báo chí rất lớn chẳng những ở Hoa Kỳ mà còn trên thế giới nữa. Sui gia của tổng thống Bill Clinton và Donald Trump đều là người Do Thái.
Bà Kamala Harris là người lạc quan, khôn khéo, luôn luôn tươi cười và dễ gần gũi với đám đông. Những biệt danh mà ông Donald Trump gán cho bà như Laughing Kamala, Kamabla, nguồn gốc Ấn Ɖộ không phải là Da Ɖen của bà không có ảnh hưởng gì cho người nghe cả. Ông say sưa chiến thắng sau cuộc tranh luận ngày 27-06-2024 với tổng thống Joe Biden. Ông yên chí đánh bại Biden vì tuổi tác cao, lời nói yếu ớt và vấp váp. Sự rút lui của Biden trong cuộc tranh cử làm cho ông bối rối, không biết phải dùng “võ khí" nào để đối phó với bà Kamala Harris. Bây giờ chính ông là ứng cử viên tổng thống già nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Bà Kamala Harris nhỏ hơn ông 18 tuổi (1946 và 1964). Ông Donald Trump hướng về quá khứ. Bà Kamala Harris hướng về tương lai.
Bà Kamala Harris chọn ông Tim Walz, thống đốc tiểu bang Minesota, làm ứng cử viên phó tổng thống cho liên danh của bà. Nhiều người khen bà khi chọn ông Tim Walz.
Ông Tim Walz sinh năm 1964, tức năm Giáp Thìn như bà Kamala Harris trong một làng nhỏ có 400 dân trong tiểu bang Nebraska. Gia đình ông là gia đình dạy học. Bản thân ông và vợ ông đều dạy học. Ông trải qua 24 năm trong Vệ Binh Quốc Gia. Năm 1989 ông lấy cử nhân Xã Hội Học và bắt đầu dạy Trung Học. Ông là huấn luyện viên cho đội bóng của trường học. Ông trải qua 12 năm làm dân biểu kể từ năm 2006 đến 2018. Năm 2018 ông đắc cử thống đốc tiểu bang Minnesota. Năm 2022 ông tái đắc cử vào chức vụ này.
Xuất thân từ một gia đình bình thường trong một làng nhỏ lối 400 dân ở miền Trung Tây, ông Tim Walz hiểu nhiều về đời sống của người Da Trắng sống ở nông thôn (đa số có khuynh hướng thân đảng Cộng Hòa), về ý nghĩa của tình tương thân tương ái trong cộng đồng nhỏ bé mà ông sống lúc ấu thời. Tim Walz có bề ngoài của một người lớn tuổi, một bon papa lạc quan, tươi cười. Ông dễ thu hút sự cảm mến của người gặp ông. Ông thành công do sự đắc nhân tâm, lòng nhân ái của người thật sự quan tâm đến người khác chớ không do sự giàu có, học vị cao, sự khéo léo ngôn từ của đa số chánh khách gốc thị dân. Chính các học sinh của ông thúc giục ông ra tranh cử để dấn thân vào sự nghiệp chánh trị. Những cựu học sinh này, kể cả những cầu thủ do ông đào luyện, tình nguyện giúp ông trong cuộc vận động bầu cử.
Những cuộc vận động của liên danh Kamala Harris-Tim Walz ở các tiểu bang chiến trường như Pennsylvania, Wisconsin, Michigan, Arizona, Georgia và Nevada được hoan nghênh nhiệt liệt. Bà Kamala Harris thành công trong việc lật ngược thế cờ sau khi tổng thống Joe Biden quyết định chấm dứt cuộc tranh cử và trao cây đuốc cho bà. Bà Kamala Harris thành công trong cảnh thay ngựa giữa dòng một cách ngoạn mục, thần kỳ. Ɖại hội đảng Dân Chủ ở Chicago ngày 19-08-2024 rất thành công. Sự đoàn kết và ủng hộ liên danh Kamala Harris-Tim Walz đạt đỉnh cao. Cựu tổng thống Jimmy Carter, 100 tuổi, sẽ bỏ phiếu cho bà Kamala Harris làm tổng thống trước khi qua đời. Các tổng thống đảng Dân Chủ như Bill Clinton, Barack Obama và phu nhân, các thống đốc Dân Chủ, vài cộng tác viên của cựu tổng thống Donald Trump và viên chức cao cấp của đảng Cộng Hòa không suy tôn cá nhân Trump đều có những bài phát biểu sâu sắc, hùng hồn và thấm sâu vào lòng người nghe. Ɖiều đặc biệt là trong Ɖại Hội Ɖảng Dân Chủ lần này ở Chicago có vài diễn giả của đảng Cộng Hòa. Khẩu hiệu VÌ DÂN của đảng Dân Chủ nhắm đến đoàn kết dân tộc và tương lai đất nước. Giới trung lưu đảm bảo tương lai tươi sáng và giàu mạnh cho đất nước.
Liên danh Kamala Harris-Tim Walz sẽ được phiếu của đảng Dân Chủ, giới trung lưu, công nhân lao động, nghiệp đoàn, giới trẻ, phụ nữ, các nghệ sĩ, cử tri Cộng Hòa ôn hòa không tôn thờ cá nhân Donald Trump, cử tri độc lập sau khi so sánh hai đại hội của hai đảng Cộng Hòa và Dân chủ, cử tri da màu v.v..
Người Mỹ Da Ɖen ở Hoa Kỳ chiếm 14% tổng số dân nhưng họ là những người đoàn kết chặt chẽ và thành công trong xã hội với sự quyết tâm đáng nể. Người Mỹ Da Ɖen có tổng thống nắm quyền Hành Pháp, thượng nghị sĩ và dân biểu trong Quốc Hội (Lập Pháp), chánh án Tối Cao Pháp Viện, thẩm phán, công tố viên Liên Bang và các quận hạt. Họ thành công lớn trong các lãnh vực thể thao, âm nhạc, truyền thông, giáo dục. Người Mỹ Da Ɖen có nhiều tướng lãnh trong quân đội, nhiều chỉ huy trưởng ngành cảnh sát, thị trưởng, nghị viên thành phố, nhiều mục sư, tỷ phủ và học giả có học vị tiến sĩ do các đại học trứ danh của Hoa Kỳ cấp. Họ kiên nhẫn làm việc, học hỏi và đấu tranh để vươn lên hầu cải thiện đời mình. Ɖược sự ủng hộ 90% cử tri Da Ɖen thì khả năng đắc cử chắc chắn được bảo đảm.
Ông Donald Trump thường có ngôn từ khinh mạn đối với người da màu, đặc biệt là người Da Ɖen, khi cho rằng những người nhập cư cướp black job của người Da Ɖen! Nữ vận động viên Simone Biles là người Mỹ Da Ɖen đoạt 3 huy chương vàng và 1 huy chương bạc cho Hoa Kỳ tại Thế Vận Hội Paris 2024 đã mỉa mai sau khi nhận huy chương vàng rằng Tôi yêu “black job” của tôi. Trong Ɖại Hội Ɖảng Dân Chủ ở Chicago vừa qua bà Michelle Obama cho rằng ông Donald Trump hiện đang tranh giành black job với nữ ứng cử viên gốc Nam Á và Phi Châu!
Bà Kamala Harris đã thành công trong khẩu hiệu Kamala Harris for the People để người nghe tìm khẩu hiệu đối lại: Donald Trump for himself.
Vì lợi ích của cuộc bầu cử vào tháng 11 năm 2024, ông Donald Trump, người luôn luôn tự nhận mình là người thông minh, đa tài và yêu nước nhưng ông không mừng khi:
- Hoa Kỳ đứng đầu bảng sắp hạng Thế Vận Hội Paris 2024.
- Nga trao trả tù nhân mà họ giam giữ vô bằng cớ để đổi lấy tù nhân Nga bị giam ở Hoa Kỳ hay các quốc gia đồng minh của Hoa Kỳ ở Âu Châu. Trái lại, ông ca ngợi và chúc mừng Putin trong việc trao đổi này.
- Joe Biden thành công trong việc đưa xứ sở vượt qua dịch Covid 19, lạm phát, nạn thất nghiệp v.v.. Vì muốn phủ nhận thành tích của vị tổng thống Dân Chủ, ông Donald Trump không ngớt cường điệu rằng Hoa Kỳ xuống hàng Cộng Hòa Chuối, kinh tế suy thoái khủng khiếp, dân chúng khổ cực trăm chiều v.v.. Rồi theo gương Vladimir Putin, ông đe dọa đệ tam thế chiến, chiến tranh nguyên tử với ngụ ý Hoa Kỳ sẽ bị Nga hủy diệt bằng vũ khí nguyên tử. Nếu ông là tổng thống thì sẽ không có những chuyện ấy xảy ra, không có chiến tranh Ukraine v.v.. Do đâu người nghe tin vào những lời nói của ông? Vì ông ra lịnh cho Putin đừng làm như vậy hay Putin thương xót ông mà không gây ra cơn ác mộng? MAGA thần tượng Donald Trump. Ông này thần tượng Vladimir Putin, thèm thuồng địa vị và quyền uy của Xi Jinping (Tập Cận Bình) và Kim Jong Un.
Ɖặc điểm của cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2024 tạm ghi như sau:
- Cuộc tranh cử giữa một lão niên 78 tuổi với một phụ nữ gần 60 tuổi mang dòng máu Ấn Ɖộ + Jamaica.
- Một người hướng về quá khứ, người kia hướng về tương lai. Một người nêu khẩu hiệu VÌ DÂN, một người không nêu khẩu hiệu gì cả nhưng nhiều người cho rằng VÌ ÔNG TA.
- Liên danh Donald Trump-J.D. Vance thiên về giới 1% chủ nhân xí nghiệp. Liên danh Kamala Harris-Tim Walz thiên về giới trung lưu, công nhân, nghiệp đoàn, nữ quyền quyết định về sức khỏe của thân thể mình v.v..
- Bà Kamala Harris ra đời và học Luật ở San Francisco. Bà được dân chúng thành phố này mến mộ. Ông Donald Trump sinh ra ở New York, làm giàu ở New York lại phải bỏ New York về Florida. Vì sao? Hoa Kỳ tạo điều kiện và cơ hội cho ông làm giàu nhưng ông lại hướng về Vladimir Putin “thiên tài” và không chúc phúc cho đất nước đã giúp ông làm giàu. Napoléon Bonaparte buông câu Ingrate Patrie (Tổ Quốc bội bạc) cho đảo Corse vì dân Corse biểu tình đe dọa mạng sống của ông vì cho rằng ông đã là một sĩ quan của Pháp. Ông vì nước Pháp chớ không vì đảo Corse. Ông Donald Trump đã quay lưng với New York và Hoa Kỳ mặc dù New York và Hoa Kỳ không biểu tình bạo động chống ông. Vợ, con gái và rể ông đưa ông vào cảnh cô đơn trong cuộc vận động bầu cử 2024. Vì bị áp lực nào đó? Hay vì không chia sẻ cách tiếp kỵ xử vận quá tệ của ông? Chồng bà Kamala Harris, ông Doug Emhoff, ca tụng bà rất tốt với hai người con riêng của ông. Bà vợ trước của ông, Kerstin Emhoff, cũng xác nhận lòng cao thượng này của bà Kamala Harris với hai con của bà và ông Doug Emhoff. Bà Kerstin Emhoff cùng hai con Cole Emhoff (nam) và Ella Emhoff (nữ) đều tham dự Ɖại Hội Ɖảng Dân Chủ ở Chicago vừa qua. Gia đình ông Tim Walz cũng có mặt trong đại hội. Mọi người đều cảm động khi Gus Walz, con trai của Tim Walz bị bịnh bẩm sinh, ôm mặt khóc vì xúc động, tay chỉ về cha cậu đang diễn thuyết và la lên: “Ɖó là cha tôi”. Hình ảnh cậu Gus vui mừng ôm cha trên bục diễn thuyết gây ấn tượng cảnh gia đình hạnh phúc và tình phụ tử thiêng liêng dạt dào cho hàng chục triệu người xem.
- Ɖây là cuộc tranh cử giữa một người từng là công tố viên ngành tư pháp với một người có nhiều vụ kiện cáo ở pháp đình. Qua hình ảnh trên, ta thấy công tố viên có số cao hơn những người bị cáo. Trên thực tế người tuổi Giáp Thìn cao cơ hơn người tuổi Bính Tuất. Người tuổi Bính Tuất đã bại trước người tuổi Nhâm Ngọ (Nam Nhâm, Nữ Quí) năm 2020. Liệu năm 2024 người tuổi Bính Tuất và Giáp Tý đánh bại nổi hai người tuổi Giáp Thìn (Lưỡng Xích Long) hay không? Khó tiên đoán kết quả bầu cử trong thời đại trí tuệ nhân tạo ngày nay. Việc ông Robert F. Kennedy Jr. rút lui khỏi cuộc tranh cử để ủng hộ liên danh Donald Trump-J.D. Vance, đổi lấy một chức vụ nào đó trong nội các nếu Donald Trump đắc cử có ảnh hưởng to tát nào đến kết quả cuộc bầu cử không? Ông Robert F. Kennedy Jr. là đảng viên đảng Dân Chủ. Ông không được ngay cả đại gia tộc Kennedy ủng hộ. Về cá tính có vẻ Robert F. Kennedy Jr. và Donald Trump có nhiều tương đồng.
Sau đệ nhị thế chiến có hai ứng cử viên tổng thống Hoa Kỳ ứng cử hai lần. Ɖó là ông Adlai Stevenson II (1900 - 1965), thống đốc tiểu bang Illinois và ông Donald Trump, tổng thống thất cử năm 2020.
Ông Stevenson II được đảng Dân Chủ chọn ra tranh cử tổng thống năm 1952. Ông bị đại tướng Dwight D. Eisenhower đánh bại. Năm 1956 một lần nữa ông được đề cử ra tranh cử đương đầu với tổng thống Eisenhower và bị thua nặng nề.
Donald Trump là tổng thống đương nhiệm bị thất cử trước Joe Biden của đảng Dân Chủ trong cuộc bầu cử năm 2020. Ɖiều đó cho thấy ông không có thành tích tốt trong bốn năm cầm quyền. Năm 2024 ông được đảng Cộng Hòa tiến ra tranh cử một lần nữa. Không biết ông sẽ đi trên con đường của Stevenson II đã đi năm 1952 và 1956 hay đi con đường ngược lại vì sau bốn năm đứng ngoài tòa Bạch Ốc, ông có những lời chỉ trích sắc bén, độc hại chống chánh quyền Dân Chủ và được toàn dân Hoa Kỳ nhiệt liệt tung hô với niềm tin sắt đá Make America Great Again? Nhờ chỉ trích và nói xấu đối thủ mà thành công? Liệu có cảnh thay ngựa giữa dòng trong liên danh Trump-Vance hay không? Quá muộn! Thay hay không thảy đều có kết quả như nhau.
Ɖiểm có thể đoán được là: bên nào thua cũng sẽ khiếu nại. Các toà án và Tối Cao Pháp Viện trở nên bận rộn trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ kể từ cuộc bầu cử năm 2000 giữa ông Bush II (CH) và ông Gore (DC). Bận rộn nhất vào năm 2020 giữa Donald Trump (CH) và Joe Biden (DC).
Phạm Ɖình Lân, F.A.B.I.
_______
Chú thích:
(1): Về tu chánh án 14 khoản 3: Không một ai giữ ghế nghị sĩ, dân biểu, tổng thống, phó tổng thống và các chức vụ chỉ huy quân sự một khi đã tuyên thệ bảo vệ Hiến Pháp lại tham gia bạo loạn.
Direct link: https://caidinh.com/trangluu1/thoisu/cuocbaucutthknam2024.html