Daan van Eendenburg

Wereldberoemd ‘napalmmeisje’ strijkt neer bij Jan en Corrie in Oldebroek: ‘Ze heeft mijn leven veranderd’

Phan Thi Kim Phuc (61) wandelt met Corrie Gerritsen (76) in ’t Loo.
Inzet: de historische foto. © Henri van der Beek

De iconische foto van ‘napalmmeisje’ Phan Thi Kim Phuc (61) is een van de beroemdste uit de wereldgeschiedenis. Tegenwoordig bereikt ze met haar verhaal een miljoenenpubliek en met twee mensen heeft ze een heel bijzondere band. Hoe het gezicht van de Vietnamoorlog een onwaarschijnlijke vriendschap ontwikkelde met Jan en Corrie Gerritsen uit Oldebroek.

,,Ze ontmoet miljoenen mensen over de hele wereld. En dan kiest ze Jantje Gerritsen uit. En Corrie.” Eigenlijk kan Jan Gerritsen (70) het nog steeds niet geloven. Toch verblijft de wereldberoemde Phan Thi Kim Phuc (61) met haar man deze week in het huis van hem en zijn vrouw Corrie (76), aan de Vreeweg in ’t Loo. Het kleine dorpje in de gemeente Oldebroek telt zo’n 1300 inwoners.

,,We helpen elkaar, onvoorwaardelijk”, zegt Jan. Maar hoe ontstond deze bijzondere vriendschap? Daarover later meer.

Phan Thi Kim Phuc slaapt samen met haar man
bij Jan en Corrie Gerritsen. © Henri van der Beek

Eerst terug naar 8 juni 1972. Dan wordt de Vietnamese vrouw ongevraagd wereldnieuws. De toen 9-jarige Kim Phuc zit met haar dorpsgenoten in een schuilkelder op de binnenplaats van een tempel. De oorlog tussen Zuid-Vietnam en Noord-Vietnam woedt al jaren. ,,We dachten dat we daar veilig zouden zijn, omdat een tempel een heilige plaats is”, zegt ze. Niets blijkt minder waar.

‘Ze schreeuwden dat we moesten rennen’

De dag die haar leven tekent, kan ze zich nog altijd in detail herinneren. ,,We mochten in de buurt van de schuilkelder spelen. Plotseling kwamen de soldaten die ons beschermden, ze schreeuwden dat we moesten rennen.”

Als ze vier napalmbommen (brandbommen) uit vliegtuigen naar beneden ziet komen, is het al te laat. ,,Ineens zag ik vuur, overal om me heen.” Haar kleding wordt door de vlammen verzwolgen en ze loopt ernstige brandwonden op. Als een van de weinigen overleeft Kim Phuc de aanslag, zij het in kritieke toestand. Veertien maanden ligt ze in het ziekenhuis.

De dag erna prijkt haar foto, gemaakt door Nick Ut, op voorpagina’s van kranten over de hele wereld. Zij ziet de afbeelding pas voor het eerst nadat ze uit het ziekenhuis ontslagen is. ,,Toen ik thuiskwam, liet mijn vader de foto aan me zien.”

© AP

Fysieke en emotionele pijn

Operaties, pijn en verdriet kenmerken de jaren die volgen. Als tiener is Kim Phuc doodongelukkig en door de fysieke pijn en het trauma lukt studeren haar niet. ,,Ik vroeg mezelf af: waarom ik? Waarom is dit mij overkomen? Ik dacht dat ik vanwege mijn littekens nooit een man zou vinden en gelukkig zou worden.”

,,Ik wilde niet meer leven, had niets om voor te leven. Het was alleen maar lijden. Ik had heel veel haat in mijn hart, er was geen oplossing, geen hoop. Leegheid, eenzaamheid, wanhoop. Alles was negatief.” Ze probeert een einde aan haar leven te maken.

Nieuw testament in bibliotheek

Het omslagpunt kwam toen ze een lokale bibliotheek bezocht. ,,Ik pakte alle religieuze boeken die ik kon krijgen en las en las en las.” Daar vond ze het Nieuwe Testament, het deel van de Bijbel dat vooral over het leven van Jezus en zijn volgelingen gaat. Door dat te lezen, kwam ze tot geloof. ,,Ik zocht God met heel mijn hart en Hij openbaarde zichzelf aan mij. Het was het keerpunt in mijn leven.”

De angst en pijn die ze had, maakten plaats voor vrede en blijdschap. ,,Nu ben ik dankbaar voor alles wat me is overkomen. Het grote wat ik geleerd heb, is dat ik niet kan controleren wat er met me gebeurt, maar wel hoe ik erop reageer.”

Liefde, hoop en vergeving

Al 27 jaar trekt ze met lezingen de wereld over. Deze week bezocht ze onder meer de Jacobus Fruytier-school in Apeldoorn. Haar boodschap? ,,Die is eigenlijk heel simpel. Ik zou willen dat iedereen op aarde individueel zou kunnen leren leven op basis van liefde, hoop en vergeving. Als iedereen leert zo te leven, hebben we geen oorlog nodig. Als dat kleine meisje op die foto dat kan, dan kan de hele wereld dat.”

Precies die boodschap raakte Jan Gerritsen diep toen hij zo’n zes jaar geleden een lezing van Kim Phuc in Ermelo bezocht. Zo diep, dat hij probeerde in contact te komen met de Vietnamese. Dat lukte. Niet in Nederland, maar in Canada, waar Kim Phuc met haar man woont.

© Henri van der Beek

Gerritsen zocht haar op goed geluk op toen hij in Canada op vakantie was. ,,Ik wist dat zij daar was en naar een kerk ging. Ik ging er heen en nam de gok, ik was in de buurt. Nou ja, het was bijna 200 kilometer rijden van ons vakantieadres.”

Na afloop van de dienst ontmoetten Jan en Corrie Kim Phuc. Later nodigde de Vietnamese Jan en Corrie uit bij haar thuis. Jan: ,,We zijn het weekend daar gebleven en dat groeide uit tot een vriendschap.”

‘Niks is toeval’

Sindsdien is hij de personal agent van Kim Phuc als ze in Nederland is. Alle mediaverzoeken en afspraken gaan via hem. ,,Ik ben haar bewaker en ik bewaak haar als een terriër.”

,,Niks is toeval”, zegt de Vietnamese daarover. ,,Alles gebeurt met een reden. Ik ontmoette miljoenen mensen over de hele wereld, maar God bracht ons samen. Ze zijn zo aardig en ze begrijpen mijn geloof. We helpen elkaar, onvoorwaardelijk.”

Jan zegt dat ‘zijn leven veranderd is’ door de vriendschap met Kim Phuc en haar man. ,,Ik ben veel milder, kan veel makkelijker begrip opbrengen voor een ander. Zij zegt dat niks toevallig gebeurt, dat treft me. De vriendschap zit heel diep.”

Daan van Eendenburg
Uit: Algemeen Dagblad, 11-04-24

____

*** Donderdag 11 april 2024 gaf Phan Thi Kim Phuc van 19.45 tot 22.00 uur een lezing over haar leven in de Bovenkerk in Kampen (Koornmarkt 28, 8261 JX Kampen). De lezing is gratis toegankelijk. 

Direct link: https://caidinh.com/Archiefpagina/Cultuurmaatschappij/wereldberoemdnapalmmeisje.html