Jonathan Witteman

Bootvluchteling Hien Kieu fikst nu de problemen van de Nederlandse industrie

De Vietnamese bootvluchteling Hien Kieu was op sterven na dood toen hij als 14-jarige werd gered
door een Nederlandse sleepboot. Nu lost de ingenieur technische puzzels op, zoals:
hoe hijs je het zestien ton zware draaistel van een trein uit het spoor?

Directeur eigenaar Hien Kieu van Kieu Engineering in Sprang-Capelle. Beeld Raymond Rutting / de Volkskrant

In juni 1980 dobberde een bootje met 65 Vietnamese vluchtelingen op de Zuid-Chinese Zee. De boot was lekgeschoten door de Vietnamese douane, de motor gaf geen sjoege meer en de ‘kapitein’ was een ex-luchtmachtpiloot, die bijna even weinig verstand had van varen als zijn passagiers van straaljagers. Bovendien was het drinkwater bijna op.

De 14-jarige Hien Kieu was op goed geluk aan boord gegaan. ‘Ik wist niet eens waar we naartoe gingen’, vertelt Kieu (57) in zijn kantoor bij Kieu Engineering in het Brabantse Sprang-Capelle. ‘Thailand? Maleisië? Ik had geen idee.’

Wat Kieu wel wist, was dat hij als Zuid-Vietnamees weinig toekomst had in de destijds door het noorden gedomineerde Socialistische Republiek Vietnam. Hij werkte als verkoper van geneeskrachtige kruiden en als arbeider op een rijstplantage in de Mekongdelta. ‘Van mijn 10de tot mijn 14de was ik niet naar school geweest. Op een dag heb ik mijn ouders toestemming gevraagd om weg te gaan.’

Afscheid van het leven

De vluchtelingen kregen hoop toen ze een Russische duikboot zagen. ‘Onze kapitein sprak een beetje Engels en is er met een lege jerrycan naartoe gezwommen om water te vragen’, vertelt Kieu. Dit werd de kapitein fataal. ‘De Russen hebben hem doodgeslagen en van boord gegooid.’

De 14-jarige Kieu wist zeker dat ook hij de ochtend niet zou halen. Hij rilde van koorts en was uitgedroogd door het rantsoen van één kopje drinkwater per dag. ‘Die avond, toen de zon onderging, heb ik echt afscheid genomen van het leven. Dit is de laatste keer dat ik de zon nog zie, dacht ik.’

In de verte zagen de vluchtelingen echter plots een andere lichtbron: lampen van een olieplatform. ‘Alleen de buitenboordmotor deed het nog, en daarmee zijn we erheen gevaren. Het was een processie van Echternach: telkens als we honderd meter verder kwamen, sloeg een golf ons weer terug.’

De volgende dag zag kapitein Cor de Graaff van de Smit-Lloyd 14 een gammel bootje opdoemen. De Nederlandse sleepboot voer in die dagen in de Vietnamese wateren om een olieplatform te bevoorraden.

‘Het was slecht weer geweest, en we lagen te wachten tot we het werk konden hervatten’, vertelt de inmiddels 75-jarige Egmonder. ‘En toen was daar ineens dat bootje. Het zag er verschrikkelijk uit. We waren net op tijd. We hebben die vluchtelingen aan boord gehaald, en heel rap daarna is hun boot gezonken.’

Liefde voor machines

De Smit-Lloyd 14 bracht de vluchtelingen naar Singapore, tweeënhalve maand later belandden ze in Nederland. De vrijwel analfabete en alleen Vietnamees sprekende Kieu kwam in Brabant terecht, bij een pleeggezin van twee Ossendrechtse onderwijzers.

Via de lts en het mbo werkte Kieu zich op tot de hts in Breda, waar hij begin jaren negentig afstudeerde als werktuigbouwkundige. In de vakanties werkte hij in de koekjesfabriek van Liga in Roosendaal, waar hij zijn liefde voor machines kon botvieren.

‘Ik dacht: waarom op vakantie gaan als je ook in een fabriek kunt werken?’, lacht Kieu. ‘Een machine is voor mij iets magisch. Als ik met machines mag werken, ben ik helemaal happy.’

De liefde voor machines spat van de muren bij Kieu Engineering, het ingenieursbureau dat hij in 1998 oprichtte. Met kleurpotlood getekende ontwerpen van mechanische grijpers, transportbanden en een hydrostatische persmachine hangen als kunstwerken in de kantoorgangen.

In de tekenkamer hebben Kieu’s ingenieurs potlood en papier allang ingeruild voor de computer. Ze zitten gebogen over computerschermen met bont geschakeerde CAD-tekeningen. De een werkt aan een klep voor een oliepijpleiding, een ander aan een doseermachine om grondmonsters mee te onderzoeken in een laboratorium, weer een ander ontwerpt een transportschroef voor Tata.

Op de werkvloer bij Kieu Machinebouw. Beeld Raymond Rutting / de Volkskrant

‘Wij hebben een probleem, los het op!’, is meestal de opdracht van zijn klanten, vertelt Kieu terwijl hij door de werkplaats loopt. Klanten helpen om slimmer te werken, dat is de missie van het ingenieursbureau. ‘Bedrijven willen graag sneller werken. Maar niet door mensen harder te laten werken, maar door slimmer te werken. Wij bedenken daar hulpgereedschappen voor.’

Bijvoorbeeld het procedé dat Kieu bedacht voor een Brabants maakbedrijf – de naam wil hij niet in de krant, maar het is niet ASML – om sneller warmtewisselaars te kunnen assembleren voor industriële koelsystemen. Of het hijssysteem dat hij voor de NS ontwikkelde, waarmee monteurs met een heftruck razendsnel kapotte draaistellen van treinen uit het spoor kunnen tillen om ze te repareren.

‘Toen ik hier in Nederland kwam, wilde ik mijn leven verbeteren. Nu help ik klanten om hun werkwijze te verbeteren. Hard werken kan iedereen. Dingen slimmer doen, dat is bijzonder. Onze klanten waarderen dat. Het respect dat ik van hen krijg, dat is echt mijn drijfveer.’

Zijn Vietnamese ouders hebben het succes van hun zoon nog meegemaakt. Zijn vader is pas onlangs overleden, zijn moeder is helaas aan het dementeren. ‘Mijn moeders houding was altijd: doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. En mijn vader wilde altijd tot in detail weten waar ik mee bezig was. Hoe de technische wereld in Europa in elkaar zit, dat vond hij ontzettend interessant.’

Kieu kijkt dankbaar terug op zijn werdegang van vluchteling tot industriële probleemoplosser in Brabant. ‘Wat ik vroeger heb meegemaakt, is alleen maar positief. Ik ben elke dag blij dat ik nog leef. Alles wat ik daarna heb meegemaakt, is een bonus.’

Bedrijf: Kieu Engineering
Waar: Sprang-Capelle
Sinds: 1998
Aantal werknemers: 33
Jaaromzet: 4,5 miljoen euro

Jonathan Witteman
Bron: de Volkskrant, 15.10.2023

Direct link: https://caidinh.com/Archiefpagina/Activiteiten/ActiviteitenNL/bootvluchtelinghienkieu.html