Marjan Temmerman
Staatssecretaris De Moor waarschuwt in Vietnam voor mensensmokkel: "Beter voorkomen dan genezen"
Ons land (België) blijkt een draaischijf te zijn voor mensensmokkel uit Vietnam.
Ze vragen geen asiel aan, maar werken onder miserabele omstandigheden in nagelsalons,
de bouw en prostitutie. Ze zitten door een spiraal aan schulden vast aan mensenhandelaars
en weigeren elke hulp. Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (CD&V)
is in Vietnam om preventiecampagnes te financieren én om de Vietnamese overheid te bewegen tot een betere samenwerking voor terugkeer.
Marjan Temmerman
Of er iemand familie heeft die in het buitenland werkt? De vraag wordt gesteld aan 600 scholieren tussen 15 en 18 jaar. Ze zitten in schooluniform op plastieken krukjes in de sportzaal van een middelbare school op het platteland in de provincie Nge An.
Heel wat handen gaan de lucht in. De microfoon gaat rond en een leerlinge vertelt dat twee van haar broers in een nagelsalon in België werken. Een jongen zegt dat zijn moeder datzelfde werk doet in het Verenigd Koninkrijk.
De ngo Pacific Link trekt in Vietnam van school tot school en waarschuwt jongeren voor mensenhandel. Ze krijgen een filmpje te zien en een app op de gsm. Daarin kunnen ze van elk land opzoeken hoeveel een normaal loon is voor dit soort jobs. "We hopen ze te wapenen tegen de verhalen die mensensmokkelaars hier verspreiden over duizenden euro's per maand", vertelt de oprichter en directeur van Pacific Link.
Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (CD&V) is in Vietnam om dit soort preventiecampagnes te financieren. "We zijn niet tegen migratie", benadrukt ze, "maar het moet wel via een legale manier. En neen, dat is niet voor iedereen mogelijk. Het kan voor wie goed studeert met een studentenvisum of voor wie in een knelpuntberoep komt werken via arbeidsmigratie." Dienst Vreemdelingenzaken sponsort de preventiecampagne.
Irreguliere migratie naar Europa
Uit een recent rapport van migratiecentrum Myria blijkt dat België de draaischijf is geworden van Vietnamese smokkelnetwerken. Ze lokken via sociale media landgenoten met verhalen over hoge lonen. Vooral in de rurale gebieden waar weinig jobkansen zijn, slaat dat aan. De familie gaat schulden van tienduizenden euro's aan voor de reis naar Europa, maar eenmaal daar komen de Vietnamezen terecht in uitbuitingssituaties en werken ze tegen hongerlonen in nagelsalons, horeca en de bouw.
Het is moeilijk om vat te krijgen op dat misbruik. Niemand weet hoe groot de groep is. Hun familie in Vietnam wordt bedreigd als de schulden niet betaald worden, en dus durven slachtoffers niet uit het systeem stappen en doen ze er alles aan om onder de radar te blijven.
Door het drama in Essex kregen we zicht op hoe die mensenhandel werkt. 39 Vietnamezen, waaronder 2 jongens van 15, werden eind 2019 dood aangetroffen in een koelwagen. Ze bleken via de haven van Zeebrugge verscheept te zijn naar het Verenigd Koninkrijk.
Onderzoek legde de hele reis bloot: wat de familie betaalde en in welke Europese landen ze tijdens tussenstops gedwongen werden om te werken in miserabele omstandigheden. Sommigen hadden ook een tijd in safehouses in Brussel doorgebracht.
Over Vietnam
Wat als ze toch onderschept worden?
Vietnamezen komen niet voor in de asielcijfers. Ze vragen nauwelijks bescherming en komen wellicht ook niet in aanmerking. Ze hebben economische redenen om naar Europa te komen. Tenzij ze meewerken met het onderzoek en vastgesteld wordt dat ze slachtoffer zijn van mensenhandel, moeten ze dus terug naar hun land van herkomst.
Maar die terugkeer verloopt moeizaam. Van de 87 Vietnamezen die vorig jaar werden tegengehouden, werden er slechts 17 gedwongen teruggestuurd. "Om ze te dwingen tot terugkeer hebben we reisdocumenten nodig", klinkt het bij Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ). "Het hangt er dus van af of het land van oorsprong meewerkt. Opsluiten kan enkel binnen vastgelegde termijnen. Komen de papieren niet op tijd, dan moeten we ze laten gaan en verdwijnen ze weer in handen van de mensenhandelaars."
Bij Dienst Vreemdelingenzaken werken verbindingsambtenaren die proberen de samenwerking met migratielanden zo vlot mogelijk te laten verlopen. "Maar we merken dat het helpt als de staatssecretaris in eigen persoon een bezoek brengt", vertelt Freddy Roosemont, hoofd van DVZ.
Ontvangst bij kolonel-generaal vice-minister Openbare Veiligheid Luong Tam Quang
“We bereiken niks als we hier een eisenpakket proberen af te dwingen”, weet De Moor te vertellen net voor ze de hand schudt van de Kolonel-Generaal vice-minister van binnenlandse zaken. “Het is ook luisteren naar wat zij nodig hebben.” Bij het buitenkomen blijkt het ondermeer te gaan om lessen Engels voor de ambtenaren van de Vietnamese migratiediensten en trainingen om valse documenten te detecteren.
Re-integratie
Het besef groeit dat er uit Europa Vietnamezen weerkeren die het slachtoffer zijn van mensenhandel. Het Essex-drama was ook in Vietnam groot in het nieuws.
In het Peace House Shelter, een opvanghuis voor vrouwen, zien we hoe vrouwen die in het verleden verhandeld werden naar buurlanden als China met hulp van de organisatie leren om op eigen benen te staan. Ze krijgen psychologische bijstand en vorming. Sinds kort komen er ook vrouwen die uit Europa terugkeerden.
SCDI is een andere organisatie, die tot nu vooral werkte met kwetsbare mensen in armoede. De voorbije maanden krijgen ze van de EU een budget om Vietnamezen die teruggestuurd worden te helpen bij hun re-integratie. Het project staat nog in de kinderschoenen. Het blijkt niet zo evident te zijn om het vertrouwen te winnen van wie gedwongen teruggestuurd is. En ook de familie en de hele omgeving had verwachtingen. Zij staan niet altijd klaar om terugkeerders weer te accepteren in hun midden.
"Het is belangrijk om deze mensen hier een nieuwe toekomst te geven", vindt staatssecretaris De Moor. "Dan vertellen ze hun verhaal en dat kan werken als waarschuwing tegen mensenhandel. Bovendien kan een goede re-integratie voorkomen dat ze nieuwe pogingen doen om illegaal naar Europa te gaan."
.
Marjan Temmerman
Bron: vrtnws, 06.04.2023
Direct link: https://caidinh.com/Archiefpagina/Activiteiten/ActiviteitMondiaal/staatssecretarisdemoorwaarschuwt.html