Nguyễn Kim Du Hạ
Dân số người Việt tại Hoa Kỳ
Theo thống kê dân số mới nhất (05/2015 – chú thích của BBT Cái Đình) thì toàn quốc Hoa Kỳ có khoảng hơn 320 triệu người, trong đó có khoảng hơn 17 triệu người gốc Á Châu. Riêng dân số gốc Việt tại Hoa Kỳ là khoảng hơn 1.8 triệu người. Tính ra thì dân số gốc Việt tại Hoa Kỳ chỉ khoảng độ 0.5% dân số toàn quốc Hoa Kỳ mà thôi nhưng lại là sắc dân gốc Á Châu lớn thứ 4 tại Hoa Kỳ (chỉ sau dân số gốc Trung Hoa, gốc Phi Luật Tân và gốc Ấn Độ). Chỉ trong vòng 10 năm, dân số gốc Á Châu tại Hoa Kỳ đã tăng khoảng 45.6%. Riêng về dân số gốc Việt tại Hoa Kỳ trong vòng 10 năm cũng đã tăng khoảng 42.0%.
Trong số hơn 1.8 triệu người gốc Việt sống rải rác khắp nơi tại Hoa Kỳ thì có khoảng:
- 49% sống ở phía Tây (West),
- 32% sống ở phía Nam (South),
- 9% sống ở vùng Trung Tây (Midwest),
- và số còn lại sống ở vùng Đông Bắc (Northeast).
Và dĩ nhiên, tiểu bang California vẫn là tiểu bang có đông dân số gốc Việt nhất (chiếm khoảng 37.3%), kế đến là tiểu bang Texas (chiếm khoảng 13.1%), sau đó là tiểu bang Washington (chiếm khoảng 4.4%), rồi đến tiểu bang Florida (chiếm khoảng 3.8%), và tiểu bang Virginia cũng có khá đông người Việt (chiếm khoảng 3.5%). Còn lại khoảng 38% dân số người Việt còn lại thì sống rải rải ở tất cả các tiểu bang khác của Hoa Kỳ. Ngoài các tiểu bang California, Texas, Washington, Florida và Virginia đã có đông người Việt thì các tiểu bang Georgia, Massachusetts, Pennsylvania, New York, và Louisiana cũng có khá đông người Việt cư ngụ.
Tính ra thì dân số người Việt ở các tiểu bang Louisiana, Mississippi, Oklahoma, Kansas và Nebraska tuy không nhiều như các nơi khác, nhưng lại là sắc dân gốc Á Châu đông nhất của các tiểu bang đó.
Nếu sắp xếp dân số người Việt theo từng tiểu bang có số dân từ nhiều đến ít thì sẽ theo thứ tự sau đây: California, Texas, Washington, Florida, Virginia, Georgia, Massachusetts, Pennsylvania, New York, North Carolina, Louisiana, Oregon, Illinois, Arizona, Minnesota, Maryland, Colorado, New Jersey, Michigan, Oklahoma, Missouri, Kansas, Ohio, Hawaii, Nevada, Tennessee, Connecticut, Iowa, Utah, Nebraska, Alabama, Indiana, South Carolina, Mississippi, Arkansas, Wisconsin, Kentucky, New Mexico, New Hampshire, Maine, Idaho, District of Columbia, Delaware, Rhode Island, Alaska, Vermont, West Virginia, South Dakota, North Dakota, Montana, Wyoming. Và ngay cả lãnh thổ Puerto Rico của Hoa Kỳ cũng có người Việt sinh sống.
Nếu sắp xếp dân số người Việt theo từng khu vực thành phố lớn (Metropolitan Area) quanh Hoa Kỳ thì sẽ theo thứ tự sau đây:
- Los Angeles-Long Beach-Santa Ana (tiểu bang CA): khoảng 300 ngàn người.
- San Jose-Sunnyvale-Santa Clare (tiểu bang CA): khoảng 130-135 ngàn người.
- Houston-Sugar Land-Baytown (tiểu bang TX): khoảng hơn 110 ngàn người.
- Dallas-Fort Worth-Arlington (tiểu bang TX): khoảng 77-80 ngàn người.
- San Francisco-Oakland-Fremont (tiểu bang CA): khoảng 65-70 ngàn người.
- Washington-Arlington-Alexandria (thuộc DC và các tiểu bang VA-MD-WV): khoảng 65-70 ngàn người.
- Seattle-Tacoma-Bellevue (tiểu bang WA): khoảng 60-65 ngàn người.
- San Diego-Carlsbad-San Marcos (tiểu bang CA): khoảng 50 ngàn người.
- Atlanta-Sandy Springs-Marietta (tiểu bang GA): khoảng 40 ngàn người.
- Boston-Cambridge-Quincy (thuộc tiểu bang MA và NH): khoảng 35-38 ngàn người.
- Philadelphia-Camden-Wilmington (thuộc các tiểu bang PA-NJ-DE-MD): khoảng 35 ngàn người.
- New York-Northern New Jersey-Long Island (thuộc các tiểu bang NY-NJ-PA): khoảng 33-35 ngàn người.
- Sacramento-Arden-Arcade--Roseville (tiểu bang CA): khoảng 32-35 ngàn người.
- Riverside-San Bernardino-Ontario (tiểu bang CA): khoảng 30-33 ngàn người.
- Portland-Vancouver-Hillsboro (thuộc các tiểu bang OR-WA): khoảng 30 ngàn người.
- Chicago-Joliet-Naperville (thuộc các tiểu bang IL-IN-WI): khoảng 24-25 ngàn người.
- Minneapolis-St. Paul-Bloomington (thuộc các tiểu bang MN-WI): khoảng 23-24 ngàn người.
- Phoenix-Mesa-Glendale (tiểu bang AZ): khoảng 22-23 ngàn người.
- Denver-Aurora-Broomfield (tiểu bang CO): khoảng 20 ngàn người.
- Tampa-St. Petersburg-Clearwater (tiểu bang FL): khoảng 17 ngàn người.
- New Orleans-Metairie-Kenner (tiểu bang LA): khoảng 16-17 ngàn người.
- Austin-Round Rock-San Marcos (tiểu bang TX): khoảng 16 ngàn người.
- Orlando-Kissimmee-Sanford (tiểu bang FL): khoảng gần 15 ngàn người.
- Oklahoma City (tiểu bang OK): khoảng 13 ngàn người.
- Miami-Fort Lauderdale-Pompano Beach (tiểu bang FL): khoảng hơn 12 ngàn người.
- Honolulu (tiểu bang HI): khoảng 12 ngàn người.
- Charlotte-Gastonia-Rock Hill (thuộc tiểu bang NC-SC): khoảng 11 ngàn người.
- Wichita (tiểu bang KS): khoảng 10-11 ngàn người.
- Las Vegas-Paradise (tiểu bang NV): khoảng hơn 10 ngàn người.
- St. Louis (thuộc các tiểu bang MO-IL): khoảng gần 9 ngàn người.
- Stockton (tiểu bang CA): khoảng gần 9 ngàn người.
- Kansas City (thuộc các tiểu bang MO-KS): khoảng hơn 8 ngàn người.
- Baltimore-Towson (tiểu bang MD): khoảng 7-8 ngàn người.
- Worcester (tiểu bang MA): khoảng hơn 7 ngàn người.
- Salt Lake City (tiểu bang UT): khoảng hơn 7 ngàn người.
- Detroit-Warren-Livonia (tiểu bang MI): khoảng 7 ngàn người.
- Greensboro-High Point (tiểu bang NC): khoảng hơn 6 ngàn người.
- San Antonio-New Braunfels (tiểu bang TX): khoảng hơn 6 ngàn người.
- Grand Rapids-Wyoming (tiểu bang MI): khoảng gần 6 ngàn người.
- Raleigh-Cary (tiểu bang NC): khoảng gần 6 ngàn người.
- Richmond (tiểu bang VA): khoảng 5-6 ngàn người.
- Virginia Beach-Norfolk-Newport News (thuộc các tiểu bang VA-NC): khoảng hơn 5 ngàn người.
- Baton Rouge (tiểu bang LA): khoảng hơn 5 ngàn người.
- Hartford-West Hartford-East Hartford (tiểu bang CT): khoảng hơn 5 ngàn người.
- Jacksonville (tiểu bang FL): khoảng hơn 5 ngàn người.
- Lincoln (tiểu bang NE): khoảng hơn 5 ngàn người.
Trong số hơn 1.8 triệu người gốc Việt sống tại Hoa Kỳ thì nữ chiếm khoảng 51.2% và nam chiếm 48.8%. Nếu tính theo từng độ tuổi của người Việt tại Hoa Kỳ thì tỉ lệ như sau:
- Dưới 5 tuổi: chiếm khoảng 7.2%.
- Từ 5-17 tuổi: chiếm khoảng 19.9%.
- Từ 18-24 tuổi: chiếm khoảng 9.8%.
- Từ 25-34 tuổi: chiếm khoảng 13.0%.
- Từ 35-44 tuổi: chiếm khoảng 18.8%.
- Từ 45-54 tuổi: chiếm khoảng 13.1%.
- Từ 55-64 tuổi: chiếm khoảng 10%.
- Từ 65 tuổi trở lên: chiếm khoảng 8.2%.
Nếu tính về tình trạng hôn nhân (Marital Status) thì khoảng 52.3% dân số người Việt tại Hoa Kỳ hiện đang kết hôn hoặc có gia đình, 4.2% góa bụa, 6.4% ly dị, 1.7% đã kết hôn nhưng ly hôn, ly thân hoặc ở riêng, và 35.4% chưa bao giờ kết hôn.
Nếu như tính về số tuổi và những người đang ghi danh đi học (tính từ 3 tuổi trở lên) thì có khoảng:
- 5.2% dân số người Việt đang ghi danh học tại các trường mầm non (Nursery School, Preschool).
- 4.4% đang học Mẫu Giáo (Kindergarten).
- 39.2% đang học tại các trường Tiểu Học và Trung Học Đệ Nhất Cấp (từ lớp 1 đến lớp 8).
- 18.1% đang học tại các trường Trung Học (từ lớp 9 đến lớp 12).
- 33.1% đang học tại các trường Cao Đẳng hay Đại Học (College or Graduate School).
Nếu như tính về trình độ học vấn (Educational Attainment) của người Việt tại Hoa Kỳ, tính từ 25 tuổi trở lên thì:
- 30.3% chưa tốt nghiệp trung học.
- 21.2% đã tốt nghiệp trung học hoặc có bằng cấp tương đương.
- 22.6% có bằng tốt nghiệp cao đẳng (associate's degree) hoặc đã học một trường cao đẳng, đại học nào đó.
- 18.7% có bằng cử nhân (Bachelor's degree).
- 7.1% có trình độ cao học, thạc sĩ, tiến sĩ, chuyên môn, hoặc cao hơn.
Trong số hơn 1.8 triệu người Việt đang sanh sống tại Hoa Kỳ thì chỉ có khoảng 700 ngàn người là sinh ra ngay tại Hoa Kỳ này, còn hơn 1.1 triệu người còn lại là được sinh ra tại một quốc gia khác ngoài Hoa Kỳ. Những người được sinh ra tại Hoa Kỳ thì lẽ dĩ nhiên là có quốc tịch Hoa Kỳ ngay lập tức. Riêng hơn 1.1 triệu người sinh ra tại một quốc gia khác thì có khoảng gần 900 ngàn người đã nhập tịch Hoa Kỳ (naturalized U.S. citizen), còn lại khoảng gần 300 ngàn người thì vẫn không phải là công dân Hoa Kỳ. Trong số hơn 1.1 triệu người Việt đã được sinh ra tại một quốc gia khác ngoài Hoa Kỳ (born outside the U.S.) thì có khoảng 41.2% đã vào Hoa Kỳ trước năm 1990, 34.6% đã vào Hoa Kỳ trong khoảng thời gian 1990 cho đến 1999, số còn lại là vào Hoa Kỳ sau năm 2000.
Nhiều người vẫn thắc mắc là người Việt sống tại Hoa Kỳ thường dùng ngôn ngữ gì trong gia đình nhiều nhất. Cũng theo thống kê dân số thì có khoảng 84% người Việt sống tại Hoa Kỳ đã dùng ngôn ngữ khác ngoài tiếng Anh tại gia đình của họ (mà đa số là dùng tiếng Việt tại gia đình). Chỉ có khoảng 16% dân số người Việt tại Hoa Kỳ chỉ dùng tiếng Anh tại gia đình của họ. Trong số dân người Việt đang sinh sống tại Hoa Kỳ thì có hơn 50% vẫn còn yếu kém về tiếng Anh (less than "very well").
Vậy thì người Việt tại Hoa Kỳ thường theo những ngành nghề gì nhiều nhất? Cũng theo thống kê dân số thì khoảng:
- 30.2% làm về các ngành nghề thuộc Quản Trị (Management), Kinh Doanh (Business), Khoa Học (Science) và Nghệ Thuật (Art).
- 29.7% làm về các ngành nghề thuộc Phục Vụ, Dịch Vụ (Service).
- 17.1% làm về các ngành nghề thuộc Văn Phòng (Office) hoặc Bán Hàng (Sales).
- 17.4% làm về các ngành nghề thuộc Sản Xuất (Production), Vận Chuyển (Transportation), hoặc Di Chuyển Vật Liệu (Moving Material).
- 5.6% làm về các ngành nghề thuộc Xây Dựng (Construction), Bảo Trì (Maintenance) hoặc Tài Nguyên Thiên Nhiên (Natural resources).
Ngành nghề như vậy, thế còn cách lãnh lương thì sao? Cũng theo thống kê dân số thì:
- 82.4% lãnh lương theo tháng hoặc năm của tư nhân (private wage and salary workers).
- 8.8% lãnh lương của chính phủ (government workers).
- 8.4% lãnh lương theo kiểu lao động tự do (self-employed workers).
- 1% làm việc cho gia đình và không có lương (unpaid family workers).
Nếu ai muốn biết thêm chi tiết thì có thể ghé vào trang www.census.gov để tìm hiểu thêm.
Nguyễn Kim Du Hạ