Lê Ngọc Vân

Do They Know It's Christmas?

Hình bìa ấn bản đầu tiên của “Do They Know It’s Christmas”

...Vào thời điểm Giáng sinh, chúng ta sống trong ánh sáng và xua tan bóng đêm
Và trong thế giới dư thừa của chúng ta, chúng ta có thể trao nhau một nụ cười của niềm vui...
...(Nhưng) Có một thế giới bên ngoài cửa sổ của bạn, và đó là một thế giới của sợ hãi và lo âu
...Nơi mạch nước đang chảy duy nhất là những dòng nước mắt cay đắng...
...Món quà lớn nhất họ muốn nhận năm nay là được sống...
...Nơi mà không có gì mọc được
Không mưa và những dòng sông không chảy
Họ có được biết là Giáng Sinh đến rồi không ?...
...Hãy dành chút suy nghĩ trong mùa vui này, cho những người đang thiếu thốn
Nếu tình thế đảo lộn, bạn có thể sống sót không....

***

"Do They Know It's Christmas?" ("Họ có biết là Giáng Sinh đến rồi không?") là một bài hát được viết bởi Bob Geldof và Midge Ure vào năm 1984 để gây quỹ cứu trợ nạn đói ở Ethiopia 1983-1985. Phiên bản gốc được sản xuất bởi Midge Ure và phát hành bởi Band Aid vào ngày 29 Tháng 11 năm 1984.

Trong tháng 10 năm 1984, một phóng sự của Michael Bürk trên đài BBC tại vương quốc Anh tường thuật về nạn hạn hán và đói thê thảm tại Ethiopia. Ca sĩ người Ái Nhĩ Lan Bob Geldof đã xem phóng sự đó và xúc động muốn quyên góp tiền để cứu trợ. Ông gọi Midge Ure của ban nhạc Ultravox và họ cùng nhau nhanh chóng viết bài hát "Do They Know It's Christmas?".

Tháng 11, Geldof được DJ Richard Skinner mời xuất hiện trên chương trình truyền thanh BBC Radio 1 để giới thiệu album sắp xuất hiện của ông, nhưng thay vào đó, ông đã công bố công khai các ý tưởng cho đĩa đơn từ thiện trên, và nhiều ca sĩ, nhạc sĩ Anh đã chú ý và tình nguyện tham gia. Geldof thành lập Band AID (Aid trong tiếng Anh, có nghĩa là cứu trợ hay là giúp đỡ), bao gồm các nghệ sĩ Anh và Ireland hàng đầu và nổi tiếng nhất của thời kỳ đó. Vào ngày 25 tháng 11 năm 1984, bài hát đã được thu âm tại Sarm West Studios ở Notting Hill, London, và đã được phát hành bốn ngày sau đó.

Phiên bản gốc 1984 đã trở thành đĩa đơn bán chạy nhất trong lịch sử UK Singles Chart, bán được một triệu bản trong tuần đầu tiên và giữ mức xếp hạng tại số 1 trong 5 tuần, trở thành ca khúc Giáng sinh số một, và đã bán 3,69 triệu bản chỉ tính riêng trong nước Anh. Nó vẫn còn là đĩa đơn bán chạy nhất trong lịch sử bảng xếp hạng Anh cho đến năm 1997, khi Candle in the Wind 1997 của Elton John được phát hành, để tưởng nhớ Diana, Công nương xứ Wales. Cho đến Giáng Sinh 1984 đã bán được hơn 6 triệu đĩa đơn và tiền lãi thu được khoảng 8 triệu dollar Mỹ cho cứu trợ. Trên thế giới, đĩa single này đã bán được 11,8 triệu bản tính đến năm 1989.

Sau khi phát hành "Do They Know It's Christmas?" trong tháng 12 năm 1984 và đạt doanh số bán kỷ lục, Geldof còn tổ chức một buổi hòa nhạc lớn, Live Aid năm 1985, để tiếp tục gây quỹ cứu trợ nạn đói. Nghĩa cử này cũng gây cảm hứng cho các nhóm nhạc khác trên thế giới hành động tương tự trong việc từ thiện, như ca khúc We Are the World với Michael Jackson và các nghệ sĩ Mỹ ("USA for Africa"), ca khúc Tears Are Not Enough của các nghệ sĩ Canada (ban "Northern Lights"), Nackt Im Wind của các nghệ sĩ Đức ("Band für Afrika "), Hear 'n Aid của một nhóm ca sĩ nhạc Rock,...

Hình bìa đĩa single những lần tái bản 1989, 2004 và 2014

Bài hát đã được tái thu âm vào năm 1989 với Band Aid II và trong năm 2004 với Band Aid 20, một lần nữa để gây quỹ cứu trợ nạn đói. Phiên bản 2004 của bài hát đã bán được 1,16 triệu bản.

Và năm 2014 bài hát lại được tái thu âm với Band Aid 30. Mời quý vị nghe: Do They Know It's Christmas

***

Lời bái hát:

Do They Know It's Christmas

It's Christmastime; there's no need to be afraid
At Christmastime, we let in light and we banish shade
And in our world of plenty we can spread a smile of joy
Throw your arms around the world at Christmastime

But say a prayer to pray for the other ones
At Christmastime
It's hard, but when you're having fun
There's a world outside your window
And it's a world of dread and fear
Where the only water flowing is the bitter sting of tears

And the Christmas bells that ring there
Are the clanging chimes of doom
Well tonight thank God it's them instead of you
And there won't be snow in Africa this Christmastime

The greatest gift they'll get this year is life
Oh, where nothing ever grows, no rain or rivers flow
Do they know it's Christmastime at all?

Here's to you, raise a glass for ev'ryone
Here's to them, underneath that burning sun
Do they know it's Christmastime at all?

Feed the world
Feed the world

Feed the world
Let them know it's Christmastime
Feed the world
Let them know it's Christmastime

Lê Ngọc Vân tổng hợp