Nguyên Hoàng Bảo Việt


Bài thơ Nam Phi của một nhà thơ ở Miền Nam Việt Nam Tự Do đã được viết hồi năm 1959. Tính ra là ba năm trước khi ông Nelson Mandela bị bắt (năm 1962) rồi bị kết án tù chung thân khổ sai (năm 1964). Sau khi ông Nelson Mandela qua đời (2013) và được toàn cầu vinh danh, các văn thi hữu Văn Bút Nam Phi* đã đọc lại bài thơ Nam Phi vào dịp cử hành Ngày Quốc Tế Nhân Quyền. Các văn thi hữu Nam Phi đã cảm ơn tác giả bài thơ Việt Nam tị nạn cộng sản. Nhà thơ vô danh đó, 54 năm trước, dù chưa hề đặt chân đến quê hương của Nelson Mandela, ở cách xa gần 10 ngàn cây số đường chim bay, cũng đã dùng ngòi bút viết ra và nói lên nỗi bất bình và bày tỏ niềm hy vọng của một dân tộc bất hạnh đang tranh đấu đòi lại Tự Do, Nhân Phẩm, Dân Quyền và Nhân Quyền. Bài thơ Nam Phi chỉ có thể được ra đời và phổ biến không qua một sự kiểm duyệt nào tại Việt Nam Cộng Hòa, trên nửa phần đất nước chưa bị cộng sản quốc tế chiếm đóng, từ bờ phía nam cầu Hiền Lương đến mũi Cà Mau.
        
* Ghi chú : Nam Phi có hai Trung Tâm Văn Bút mang tên là Nam Phi và Afrikaans.

 

Nam Phi L’Afrique du Sud South Africa

Bộ ngực chứa sương mù
Miền Nam Phi bao la
Trời là biển mây tang
Chim bay vào ngõ tối.

Chó sói và con người
Không còn hiềm khích nhau
Lúa mì nuôi bò cái
Bò cái nuôi hổ đói.

Sữa vắt ra màu đỏ
Sữa nhểu giọt mồ hôi
Sữa hòa dòng nước mắt
Sữa pha chất bùn lầy.

Tiếng hát buồn thế kỷ
Thoát ra khỏi nhà giam
Vượt lên nóc giáo đường
Bão rớt đầy mặt đất.

Người đàn ông gào thét
Người đàn bà vỗ về
Bàn tay đen chảy máu
Trẻ con đua nhau la.

Trăng sao nhìn mắc cỡ
Mặt trời khóc hổ ngươi
Xin cho một đóm lửa
Soi sáng đời tối tăm.

Dù da tôi màu vàng
Dù da anh màu trắng
Dù da chị màu đen
Người nào không trái tim?

 

(Sài Gòn 1959)
Nguyên Hoàng Bảo Việt

 

 

 

 

 

Le torse massif de l’Afrique noire
Immensément étendue
S’embrume.
Dans la voûte céleste, surplombe
Une mer de nébulosité funèbre
Les oiseaux s’engouffrent
Dans une impasse obscure.

Le loup et l’homme
Ne seront plus hostiles
Le blé nourrira la vache
La vache allaitera le tigre
Affamé.

Lait extrait
Panaché de sang
Lait où dégoutte la sueur
Lait dilué
Dans la source de larmes
Lait altéré
Mêlé de bourbe.

Le chant mélancolique du siècle
S’évade de la prison
S’envole
Au-delà du clocher
Perturbe la terre
De sa queue de typhon.

L’homme rugit de fureur
La femme le console, le calme
La main noire saigne
Les enfants crient à tue-tête.

La lune et les galaxies regardent
Honteuses
Le soleil pleure
Vexé.
Qu’une flammèche luise
Afin d’éclairer la vie noire
Sans espoir aucun !

Ma peau, jaune miel
La vôtre, blanche ivoire
La tienne, noire ébène
Qui donc parmi nous
N’est pas doté d’un cœur humain?

Nguyên Hoàng Bao Viêt (1959)
Traduction française
par Mme Hoàng Nguyên (1982)

The massive torso of black Africa
Immensely extended
Becomes foggy
In the Heaven’s vault, overlooking
A sea of mourning clouds
Diving birds rush
Into a dead-end dark alleyway.

Wolf and man
Will no longer be enemies
Wheat will feed the cow
The cow will suckle
The starving tiger.

Milk extracted
With splashes of bloody stripes
Milk where sweat drips
Milk diluted
In the source of tears
Milk altered
Mixed with mud.

The melancholy song of the century
Escapes from the prison
Wings
Over the bell tower
Disturbing the earth
With its tail of typhoon.

The man roars in fury
The woman consoles, calms him down
The black hand is bleeding
The children shout loudly.

Moon and galaxies look on
Ashamed
Hurt, the sun is crying
Turned shy.
May a spark of light shine
And illuminate the black life
That has no hope !

My skin, honey yellow
Yours, ivory white
Yours, ebony black
Who among us
Is not endowed with a human heart?

Nguyên Hoàng Bao Viêt (1959)
English version by the author (1994).

 


Cái Đình - 2013