Phạm Khắc Trí


Trong thế giới Đường Thi , Vương Duy được tôn xưng là Thi Phật , Đỗ Phủ là Thi Thánh, Lý Bạch là Thi Tiên, và Lý Hạ là Thi Quỉ.  Hôm nay, duyên may,  đọc được bài Xương Cốc Bắc Viên Tân Duẩn của Thi Quỉ Lý Hạ, xin gửi bài này với phần phỏng dịch để mọi người thân quí  đọc cho vui  thôi. Nhân thể , cũng còn muốn là để chia sẻ với người xưa nỗi SỢ lớp trẻ, ở thời buổi này, vì hoàn cảnh sinh sống, ngại chúng sẽ không còn tha thiết đến chữ nghĩa châu ngọc của tiền nhân để luôn sửa mình, ăn ở sao cho có tình có nghĩa nữa, mặc dù trong thâm tâm, thực tình, tôi cũng chỉ còn biết  luôn mong ít nhất, con cháu chúng ta có được một đời sống mà chúng cám thấy hạnh phúc là được rồi.

 

Xương Cốc Bắc Viên Tân Duẩn

Lý Hạ (789 - 816)
 
Chước thủ thanh quang tả Sở từ
Nhi hương xuân phấn hắc li li
Vô tình hữu hận hà nhân kiến
Lộ áp yên đề thiên vạn chi
 

Dịch Xuôi :

Măng Non Trong Vườn Bắc Ở Xương Cốc

PKT 11/19/2011
 
Gọt chuốt vỏ tre xanh (làm thẻ) chép Sớ từ
Mực đen lóng lánh qua làn hương thơm của phấn tre non
Vô tình, nặng hận, ai người thấy
Các thẻ chữ nghĩa rồi sẽ bị bỏ quên cho sương khói làm hoen mờ ,
(ý sợ lớp trẻ măng non không ai còn đoái hoài tha thiết lấy ra đọc đến nữa)

_______________
 
Chú Thích :
 
(1) Lý Hạ , được người đời xưng tụng là Thi Quỉ vì chữ nghĩa ma quái , ẩn xúc , thâm trầm đến quỉ đọc cũng phải kinh. Lên 7 tuổi đã làm được những câu thơ khiến các bậc tiền bối đương thời như Hàn Dũ phải kinh ngạc và khâm phục. Chuyện kể , sỏ dĩ Lý Hạ chết rất trẻ lúc mới 27 tuổi , vì nhà trời mới làm xong ngôi lầu Bạch Ngọc nên đã sai thiên sứ xuống trần đón ông lên gấp để làm thơ mừng.
(2) Xương Cốc thuộc huyện Nghi Dương, tỉnh Hà Nam
(3) Trước khi có giấy , kinh sử thi thư thường được chép trên những thẻ tre  (xanh)
(4) Sở từ , một thể loại thơ xưa, thời Khuất Nguyên nước Sở, khoảng thế kỷ 3 Trước Công Nguyên, câu dài câu ngắn, thường dùng chữ "hề" đệm ở khoảng giữa câu  .(Ví dụ như : "Vương tôn qui hề bất qui/ Phương thảo sinh hề thê thê "(Bạn quí sao vẫn chưa về/ Cỏ thơm đã mọc đầy rồi)
(5) Nói đến Sở từ là nói đến Khuất Nguyên , tác giả tập Sở từ Ly Tao nổi tiếng , bị biếm đọa , trầm mình chết ở sông Mịch La .
 

Măng Non

PKT 11/19/2011
 
Chuốt thẻ tre xanh chép Sở từ ,
Mực thơm lóng lánh đẫm hương thơ.
Vô tình ai thấu niềm đau hận ,
Chữ nghĩa sương hoen khói ám mờ.

 

Phạm Khắc Trí

 


Cái Đình - 2011