Lê Ngọc Vân

Cô gái robot Aiko với người cha tinh thần Lê Trung

Lê Trung và Aiko - Ảnh Lê Trung

“Máy móc sẽ có trí thông minh nhân tạo giống như con người vào năm 2029”, đó là tiên đoán mới đây của Ray Kurzweil, nhà phát minh hàng đầu của Mỹ. Thế nhưng cho tới nay những người máy, thú máy cấp cao (robot) vẫn chưa lột xác để thoát được dáng vẻ kịch cợm của sắt thép, kể cả những chú chó Aibo nổi tiếng thế giới do hãng Sony sản xuất từ năm 1999 đang được nhiều người nuôi ( từ năm 2006 Sony đã ngưng sản xuất Aibo, cuộc thi tài quốc tế giữa những chủ nhân Aibo lần cuối cùng ở Atlanta là vào tháng 07/2007, có sự tham dự của 1 đội Hòa Lan – chú thích của Ban Biên tập). Trong lãnh vực chế tạo robot, nguời ta đang chạy đua ráo riết để làm ra một con robot giống người, hay ít ra là giống những nhân vật trong truyện khoa học giả tưởng. Hiện nay Lê Trung, một người Việt đang sống ở Toronto (Canada) là một trong những người đang có những bước tiến dài trong lãnh vực này, qua sản phẩm của anh, cô gái robot mang tên Aiko, đã được anh giới thiệu đến công chúng t rong chương trình trình bày sản phẩm điện tử tại Trung tâm Ontario Science Center từ 08/11 đến 11/11/2007.

Rời Việt Nam năm 1977 lúc còn 2 tuổi, gia đình anh đến Nhật, và 5 năm sau đó định cư ở Canada. Từ những năm trung học, Lê Trung đã tỏ ra có năng khiếu về toán. Từ năm 10 tuổi tới nay, anh đã chế ra được tất cả 6 con robot bằng kim loại. Nhưng Aiko mới chính là kế hoạch lớn của anh, giờ đã thành hình, một robot có thể nghe và hiểu 13000 câu, và có một số cảm giác giống người.

Theo Lê Trung, “Aiko biết đau khi bạn đánh nó; biết nhột khi bạn thọc lét... Nó hiểu và giao tiếp được với người khác. Aiko xem ti vi, nghe radio, đọc được sách, báo, chữ nào không biết nó sẽ đánh vần; có khả năng chỉ dẫn đường; thông báo về thời tiết; giúp người già hoặc người khiếm thị phân biệt vật này với vật khác; nhận dạng được người quen hay lạ để cho phép mở khóa vào nhà hay không...”

Nhưng ngoài những điểm này, Aiko còn có một hình dạng và vẻ mặt giống người thật, vì lớp bọc ngoài được chế tạo bằng silicon mềm. Chỉ có điều Aiko chưa thể đi được. Trong khi chờ tìm thêm tài trợ để thực hiện những chức năng phụ thuộc, Lê Trung tạm giải quyết bằng cách cho cô ngồi xe lăn.

Ước vọng của Lê Trung là sẽ chế tạo thêm được một ‘cô em' cho Aiko và sẽ làm thế nào để Aiko có thể ‘dạy' em mình những điều đã ‘học' được từ anh. Anh đang ráo riết vận động những nhà tài trợ để có thể thực hiện những cải biến, cũng như tìm những nhà đầu tư để có thể đưa sản phẩm vào thị trường (website: www.projectaiko.com).

Lê Ngọc Vân