Lê Ngọc Vân

Google tự động chuyển văn bản sang tiếng Việt

Kể từ tháng 12/2008 Google đã thiết kế thêm phần tiếng Việt trong công cụ dịch tự động văn bản ra nhiều ngôn ngữ khác nhau, nâng tổng số ngôn ngữ trong công cụ này lên 41 (số liệu tháng 02/2009).

Sự mở rộng này chắc chắn sẽ nâng cao tính phổ thông của Google, giúp mọi người trên toàn thế giới có thể truy cập thông tin từ nhiều nguồn ngôn ngữ khác nhau. Nhiều cánh cửa trước đây đóng chặt – thí dụ nguồn thông tin rất phong phú bằng tiếng Trung Quốc – nhưng chúng sẽ mở ra trong tương lai cho những người ở Âu châu hay Mỹ châu muốn tham khảo tài liệu. Vị trí của Google trên trường thương mại quốc tế vì thế sẽ được nâng cao, có nghĩa là lợi nhuận thu được từ quảng cáo sẽ gia tăng không thể lường trước được – khi truyền thông thế giới đang chuyển dịch từ lãnh vực sách báo, truyền thanh và truyền hình sang lãnh vực internet.

Trong ngày công bố sự mở rộng dịch vụ, ông Derek Callow, Giám đốc Tiếp thị của Google Đông Nam Á đã phát biểu: “Tại Google, chúng tôi tin rằng Internet cho phép mọi người truy cập vào thông tin của thế giới – mọi thông tin trên toàn thế giới, bất kể ngôn ngữ nào. Việc giới thiệu Google Translate tiếng Việt ngày hôm nay giúp cho hàng triệu người dùng Internet nói tiếng Việt trên toàn thế giới tìm kiếm và tiếp cận thêm nhiều nội dung trang web dễ dàng hơn bằng ngôn ngữ bản địa.”

Cách sử dụng chương trình dịch tự động:

Trang web: http://translate.google.com đã được Google mở riêng cho dịch vụ này. Ngoài ra bạn có thể vào trực tiếp trang homepage của Google và chọn nút Taalhulpmiddelen (Language Tools trong phiên bản tiếng Anh hay Công cụ Ngôn ngữ trong phiên bản tiếng Việt), sau đó chép (copy) văn bản muốn dịch vào khung và chọn ngôn ngữ thích hợp.

Ngoài chức năng dịch văn bản tự động, chương trình này còn cho phép dịch cả 1 trang mạng internet. Người truy cập Google cũng có thể đổi toàn bộ các nút của Google sang ngôn ngữ thích hợp bằng cách chọn 1 trong 124 ngôn ngữ có sẵn (số liệu tháng 02/2009). Xem thêm chi tiết và cách thức trong Google.

Cũng như Wikipedia, khả năng dịch và hiểu ngôn ngữ của Google được cải tiến liên tục theo đề nghị của khách vào thăm, giúp nâng cao độ chính xác và tin cậy của chương trình.

Đánh giá:

Để biết Google hiện tại dịch văn bản tiến bộ đến đâu, sau đây là vài đoạn văn tiếng Việt được cho tự động dịch sang tiếng Hòa Lan và ngược lại (dịch ngày 20/02/2009):

Tôi đi học ( Tác giả: Thanh Tịnh, đây là bài tập đọc nổi tiếng nhất của bậc tiểu học – tức cấp I hiện nay ):
Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm hoang mang của buổi tựu trường.
Tôi không thể nào quên được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.

Ik ga naar school
Jaarlijkse inkomsten aan het eind, bladeren in de straten en vele Rung geen wolk Bang zilver hart ik nuc de viering van het wild heeft de studie.
Ik kan niet vergeten, het gevoel in geen enkel opzicht ben in mijn hart zo weinig takken van verse bloemen lachend tussen heldere hemel.

Và sau đây là bài hát thiếu nhi ‘Em Yêu Ai' ( tác giả: Hùng Lân), bản nhạc mà tất cả trẻ em ở Việt Nam đều thuộc ):

Nếu hỏi rằng em yêu ai
Thì em rằng em yêu Ba nè
Thì em rằng em yêu Má nè
Yêu Chị yêu Em yêu hết cả nhà
Nhưng nhất là yêu Má cơ!

Kinderen die vereist
Als u vragen iedereen die ze lief
De kinderen dat ze geliefd Drie ne
De kinderen dat ze geliefd ma ne
Ze love love love you all alle
Maar vooral voor dat!

Dưới đây là bài quốc ca Hòa Lan ‘Wilhelmus', và bản dịch ra tiếng Việt:

Wilhelmus van Nassouwe
ben ik van Duitsen bloed,
den vaderland getrouw
blijf ik tot in den dood.
Een prinse van Oranje
ben ik, vrij onverveerd,
den Koning van Hispanje
heb ik altijd geëerd.

Wilhelmus van Nassouwe
Tôi Duitsen máu,
den nhà faithful
Tôi vẫn còn phải chết.
Đáp Prince of Orange
Tôi onverveerd miễn phí,
den King of Hispanje
Tôi đã luôn luôn tôn vinh.

Và bài hát dân gian ‘Daar was laatst een meisje loos' mà tất cả trẻ em ở Hòa Lan đều biết:

Daar was laatst een meisje loos ,
Die wou gaan varen, die wou gaan varen,
Daar was laatst een meisje loos ,
Die wou gaan varen als lichtmatroos

Điều đó cuối cùng đã được một girl miễn phí,
Họ muốn bay, mà muốn bay,
Điều đó cuối cùng đã được một girl miễn phí,
Họ muốn bay một ánh sáng sailor

Chắc bạn không thể nào nín cười khi đọc những đoạn văn trên!!! Khỏi cần giải thích thêm, những bạn biết tiếng Việt và tiếng Hòa Lan có thể thấy rằng hiện tại Google Translate chưa tiến hơn bước ráp những từ dịch lại với nhau, không (chưa) phân tích được cấu trúc và ý (context) của câu, còn từ nào không biết thì phang tiếng Anh vô. Nhưng chắc chắn trong tương lai mọi chuyện sẽ khá hơn. Muốn biết Google Translate học bài tiến bộ ra sao, sau thời điểm tháng 03/2009, bạn có thể thử cho Google dịch những đoạn văn trên một lần nữa để so sánh.

Khi một trang mạng được để mở cho mọi người có quyền đóng góp để cải biến, người ta sợ rằng sẽ có nhiều kẻ sẽ vào phá cho thành một mớ bầy hầy. Nhưng thế giới vẫn còn nhiều người có ý xây dựng, và nhờ ở sự điều hợp trong biên tập, thực tế đã cho thấy là wikipedia hiện đã trở thành nơi phổ thông nhất để tra cứu thông tin (cho giới ‘không chuyên'). Đây là một điểm đặc biệt của thế giới toàn cầu.

Lê Ngọc Vân