Arnout Brouwers


Een blik in de glazen bol

Chinese vlootoefening@AP

De aandacht van de westerse wereld was de afgelopen week - behalve op Dotan - weer gericht op Syrië, waar een vermoedelijke gifgasaanval van Assads troepen in Douma uiteindelijk leidde tot een beperkte luchtactie van Amerika, Groot-Brittannië en Frankrijk tegen drie doelen in Syrië. Robert Fisk sprak daarna in Douma met een dokter die van niks wist, qua gifgasaanval. Maar hij was er toen dan ook net even niet bij. Zweedse, Amerikaanse en AP-journalisten kwamen met andere verhalen terug - en Rusland vuurde weer theorieën af waar een theatermaker vast wel mee uit de voeten zou kunnen bij Pauw. De morele verwarring was weer eens compleet, vooral onder de Twitter-experts, en de conclusie misleidend eenduidig: het is één pot nat, meneer.

Dat de toestand in Syrië uiterst gevaarlijk is (overigens niet zozeer vanwege de gevreesde Derde Wereldoorlog tussen Amerika en Rusland, maar vanwege andere conflictrisico's) is duidelijk.

Maar wat gebeurde er deze week eigenlijk in Azië? Nou, te veel om op te sommen. De u welbekende King of Pop, Wang Leehom, lanceerde een wereldtour in Peking. Verder claimde een Indiase minister dat India het internet heeft uitgevonden. En dit voorjaar beklimt een recordaantal van honderd Nepalese vrouwen de Mount Everest.
Verre posten
Ja, maar wat gebeurde er militair in Azië deze week? Welnu, dat is écht teveel om op te sommen, maar laten we een poging wagen: China hield de grootste marine-oefening ooit in zijn geschiedenis. In de door verschillende landen opgeëiste Zuid-Chinese Zee. Aan het machtsvertoon deden 48 oorlogsschepen en onderzeeboten mee, meldt Reuters.

Ook: China heeft op verre posten in de Zuid-Chinese Zee apparatuur geplaatst om de communicatie van andere landen/schepen te verstoren, meldde het Pentagon deze week. Om precies te zijn: de Spratley eilanden. 'Deze eilanden zijn Chinees grondgebied', ratelde de woordvoerder van het Chinese ministerie van Defensie het bekende refrein. Behalve dat Taiwan, Maleisië, Vietnam en de Filippijnen ze ook claimen.

Verder begonnen de Filipijnen deze week onderzoek naar foto's die de aanwezigheid tonen van twee Chinese militaire vliegtuigen op Mischief Reef (of: Panganiban), door China geleidelijk verstevigd en uitgebouwd, maar gesitueerd binnen de exclusieve economische zone van de Filipijnen.

En Ook werd deze week bekend dat drie Australische oorlogsschepen - op weg naar oefeningen met Vietnam - onlangs werden 'uitgedaagd' door Chinese oorlogsbodems terwijl ze door de Zuid-Chinese Zee voeren. De communicatie met de Chinezen was beleefd maar 'robuust' volgens bronnen in Sidney.

Houd u nog vol?

Vanuatu Want deze week hield ook de Indiase luchtmacht een van zijn grootste oefeningen ooit, ook langs de grens met China. De oefening is bedoeld 'om India voor te bereiden op een gelijktijdig conflict met Pakistan en China.'

Tegelijkertijd was ook de Chinese luchtmacht aan het oefenen: Chinese bommenwerpers en spionagevliegtuigen vlogen in een 'heilige missie' om het eiland dat volgens Peking Chinees grondgebied is. Ook kondigde China marine-oefeningen in de Straat van Taiwan aan, dit alles vergezeld van waarschuwingen aan Taiwan niet voor onafhankelijkheid te kiezen. 'We zijn er zeker van dat we elke uitdaging aankunnen', zei de Chinese kapitein die had deelgenomen aan de patrouille. Doelend op Taiwan vervolgde hij: 'Het moederland is in onze harten en het prachtige eiland ligt in het hart van het moederland.'

En dan waren er nog de ontwikkelingen in de Noord-Korea crisis. Mike Pompeo's geheime bezoek aan Kim Jong-un tijdens Pasen. Premier Abe's bezoek aan Donald Trump, en de mededeling dat Noord-Korea niet langer terugtrekking van de 28 duizend Amerikaanse militairen uit Zuid-Korea eist in ruil voor denuclearisering. En natuurlijk het nieuws van dit weekend over het stoppen met kernproeven. 

Nog niet uitgeput?

Want er was ook nog Vanuatu, het eilandje in de Stille Oceaan dat bekend staat om zijn 'flexibele' buitenlandbeleid (ooit erkende het tijdelijk de onafhankelijkheid van Z-Ossetië en Abchazië, later steunde het de annexatie van de Krim). Deze week berichtten Australische media dat China er een permanente militaire basis bouwt. 'Een basis op minder dan 2000 kilometer van de Australische kust zou China in staat stellen militaire macht te projecteren in de Stille Oceaan, een breuk zijn met een lang bewaard strategisch evenwicht in de regio, en het risico op een confrontatie tussen China en de VS vergroten', aldus de Sydney Morning Herald.

Vanuatu ontkent trouwens, soort van. China bouwt er weliswaar een aanlegplaats voor schepen, maar dat is omdat de Chinese lening daarvoor goedkoper was dan die Japan bood. 'We hebben er nooit van gedroomd een militaire basis te worden', aldus de premier. Nee - maar waarom dan die infrastructuur laten aanleggen door China?

En dit was maar één week.

Vorige maand kondigde China een verhoging van zijn defensiebudget aan met 8,1 procent. De VS geven nog drie keer zoveel uit aan defensie - de rest is achterhoede. Zoals John Chipman, de directeur van de International Institute for Strategic Studies vorige maand zei bij de presentatie van de jongste Military Balance: 'Hoewel een oorlog tussen de grote machten niet onvermijdelijk is, bereiden staten zich systematisch voor op de mogelijkheid van conflict.'

Conclusie? Je hoeft geen glazen bol te hebben om de toekomst te zien. Je hoeft soms alleen maar even een andere richting op te kijken. 

.

Arnout Brouwers 
Uit: De Volkskrant, 22.04.2018


Cái Đình - 2018