Peter Bakker

Notities tonen aan dat Nixon vredesgesprekken Vietnam wilde saboteren: "Erger dan Watergate"

Heeft Republikeins presidentskandidaat Richard M. Nixon in 1968 een manier gezocht
om de vredesgesprekken die de Vietnamoorlog moesten beëindigen gesaboteerd?
Dat is alvast wat auteur John A. Farrell beweert, na nieuw ontdekte notities
van Nixons assistent H.R. Haldeman, in The New York Times.

<----- President Richard M. Nixon in 1970.
His campaign’s intervention in peace talks in 1968 has captivated historians for years. 
CreditMike Lien/The New York Times

Nixon verdacht toenmalig president Lyndon B. Johnson, een Democraat die niet voor een tweede ambtstermijn zou gaan, ervan dat hij de presidentskandidatuur van zijn vicepresident Hubert Humphrey een boost wilde geven. Die zou het tegen Nixon opnemen in een bitsige strijd om het Witte Huis. Nixon vreesde dat succesvolle vredesonderhandelingen in Vietnam, waar duizenden Amerikaanse soldaten vechtten, zijn kandidatuur zouden schaden.

Notities

Er bestaat al langer controverse rond de vermeende poging van Nixon om het vredesinitiatief van toenmalig president Johnson te dwarsbomen. Er was al behoorlijk wat bewijs dat zijn campagneteam betrokken was, maar Nixon bleef dat steeds stellig ontkennen. Nu brengen de notities van zijn assistent uitsluitsel.

H.R. Haldeman, die later aan het hoofd van Nixons staf in het Witte Huis kwam te staan, kreeg volgens die notities instructies van Nixon in een telefoongesprek. Een vriendelijke tussenpersoon moest eraan blijven "werken" om Zuid-Vietnamese leiders ervan te overtuigen niet akkoord te gaan met een vredesdeal voor de verkiezingen.

Politiek gemanoeuvreer

"Er bestaat geen twijfel over dat dit een stap verder ging dan het gebruikelijke politiek gemanoeuvreer van die tijd, gezien de levens die er op het spel stonden", meent John A. Farrell, die de notities ontdekte in de Richard Nixon Presidential Library. De auteur brengt in maart het boek Richard Nixon: The Life uit over het leven van de president. "Mogelijk is dit zelfs erger dan wat hij met Watergate uitspookte."

Zijn presidentschap werd steeds overschaduwd door het Watergate-schandaal, maar ook de mythe rond de vredesonderhandelingen in Vietnam houdt historici al decennia in de ban. Volgens verschillende geschiedkundigen die boeken gewijd hebben aan het leven van Nixon, komt Farrell nu met bewijs over wat al jarenlang vermoed werd.

Landverraad

Johnson kwam achter de intenties van Nixon en beschuldigde hem van "landverraad". Maar omdat hij over onvoldoende bewijs beschikte, besloot hij Nixon nooit openlijk af te rekenen. En de vraag blijft natuurlijk in welke mate Nixon de vredesonderhandelingen effectief heeft kunnen beïnvloeden. 

Peter Bakker
Uit: De Morgen.be, 04.01.2017