Hien Nguyen

Persvrijheid Vietnam neemt verder af?

AnhbaSG Phan Thanh Hải – Blogger Ðiếu Cày – Tạ Phong Tần

Op 19/09/2012 heeft het CPJ (Committee to Protect Journalists) een rapport uitgebracht met de titel: Vietnam’s press freedom shrinks despite open economy.

Volgens het CPJ is Vietnam aan de ene kant bezig de economie open te stellen en aan de andere kant druk doende de perscensuur op te voeren en de persvrijheid zoveel mogelijk aan banden te leggen. Vooral nieuwe media, bijvoorbeeld blogs, zijn daarvan de dupe. CPJ noemt het geval van Nguyen Van Hai, bekend als blogger Ðiếu Cày, en twee aanhangers Tạ Phong Tần en Phan Thanh Hải (blogger AnhbaSG).

Het nieuwste CPJ rapport noemt de Vietnamese regering ‘één van de strengste en zwaarste mediacontroleurs van Azië’.

Deze drie personen waren al gearresteerd en inmiddels – op 24/09/2012 – zijn ze tot 12 resp. 10 en 4 jaar celstraf veroordeeld) wegens “propaganda-activiteiten tegen de staat”. Ze zijn leden van de door de regering verboden ‘Free Journalist Club’ en stelden in hun postings corruptie, onrecht en de buitenlandse politiek van Hanoi aan de orde. Điếu Cày riep op tot hervormingen en democratisering.

Het proces trekt veel aandacht van de internationale pers, omdat Vietnam op dit moment verwikkeld raakt in een conflict met China over problematiek rondom de eilandgroepen Spratley en Paracels. Vietnamese internetjournalisten roepen een protest op tegen de expansiedrang van China in de Chinese Zee. Hun oproep krijgt veel gehoor in de pers.

In Vietnam was in de afgelopen periode massaal spontaan geprotesteerd tegen China. De regering, die de vrijheid van meningsuiting niet toelaat, treedt hardhandig op tegen de vreedzame betogers, wat voor de buitenstaander een vreemd fenomeen is. “Drie mensen werden binnen slechts enkele uur durende rechtzaak beschuldigd van met name gevaarlijke misdaden, en mensen kunnen duidelijk zien dat dit de meest absurde straffen gegeven aan politieke gevangenen”, schreef BBC Vietnamese.

“Het willekeurig gebruik van vage geformuleerde nationale veiligheidswetten van de Vietnam regering om critici in gevangen te houden betekent dat deze bloggers de dupe zijn van deze aanval op de vrijheid van meningsuiting,” zei Brad Adams, Azië-directeur van het in New York gevestigde Human Rights Watch, in een oproep voor de vrijlating van het trio.

EU’s vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheid Catherine Ashton riep afgelopen maandag (24/09/2012) de Vietnamese regering op tot onmiddellijke vrijlating van drie bloggers. Wegens ‘propaganda tegen de staat’ zijn ze veroordeeld tot hoge gevangenisstraffen. Ashton spreekt haar bezorgdheid uit en is van mening dat de straffen bijzonder zwaar zijn. Frans Timmermans (PvdA) heeft op 26/09/2012 kamervragen gesteld aan minister Rosenthal van Buitenlandse Zaken. Hij vraagt de EU de Vietnamese autoriteiten hierover aan te spreken.

Woordvoerder Lương Thanh Nghị van het Vietnamese ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat de straffen wettelijk tot stand kwamen. Vietnam zou zich aan internationale verplichtingen houden. Rechtbankpresident Nguyễn Phi Long zegt dat de bloggers hoge straffen verdienen, omdat ze zich richten tegen de staat.

De Vietnamese regering zegt altijd dat Vietnam de mensenrechten respecteert, waaronder de vrijheid van meningsuiting. Maar na deze rechtzaak kan je je afvragen: bestaat de vrijheid van meningsuiting nog in Vietnam? Hetzelfde geldt voor de titel van het rapport van het CPJ (Vietnam’s press freedom shrinks despite economy). Als de persvrijheid van Vietnam niet bestaat, hoe kan dat die nog ‘afneemt’?

Ja wel. Op de 2011-2102 Press Freedom index staat Vietnam op de 172ste plaats van 179 landen!

Hien Nguyen
(28.09.2012)