.
‘Chinese, Chinese! WuHan, Wuhan’! roept een jongedame met blond haar in het Engels naar mij terwijl ze mij voorbij fietste in tegenovergestelde richting. Voor de zekerheid kijk ik achterom om te checken of ze niet iemand anders bedoelde maar de hele straat is verder leeg en verlaten.
Ik merk dat ik eerder beduusd ben dan boos over haar opmerking. Ik ben geen Chinees en ik kom helemaal niet uit Wuhan. Als een soort telepathie kijk ik nog een keer achterom en zie dat ze ook achterom kijkt. De blonde jongedame roept nog een keer op een joviale toon: ‘Woeehan, Woehoeee…!’ en verdwijnt snel uit het straatbeeld. Het is dan zaterdag 13 maart 2020. Het coronavirus is nog ver weg, verstopt ergens in Noord-Italië en Noord-Brabant. Hier in het hoge Noorden heeft men nog niets te vrezen. Het virus uit Wuhan lijkt nog een leuke grap voor de blonde jongedame.
Maar ik weet helaas beter. In Channel News Asia (CNA) en South China Morning Post (SCMP) las ik op 20 januari dat er in Wuhan dat weekend 139 besmette gevallen en drie doden door het dodelijke coronavirus waren. En dát vlak voor het Chinees Nieuwjaar op 25 januari waar mensen volgens traditie massaal bij elkaar komen. Dezelfde dag heb ik mijn Facebook vrienden in Vietnam gewaarschuwd en hen opgeroepen om de gebruikelijke Nieuwjaarsfestivals te mijden. Gelukkig gaf een aantal hieraan gehoor.
Hoewel de uitbraak van het coronavirus al in volle gang was en de eerste doden werden gemeld, liet de Chinese regering het ‘Thousand House Banquet’ feest voor 40 duizend inwoners van Wuhan doorgaan. Een paar dagen na dit massafeest kregen alle bewoners van 57 flatgebouwen in een woongemeenschap van 130.000 mensen het label 'koorts', omdat tientallen gasten besmet raakten. De uitbraak van het coronavirus in China had niet op een slechter moment kunnen komen. Gedurende het Chinees Nieuwjaar doorkruisen gemiddeld meer dan vierhonderd miljoenen Chinezen, woonachtig in en buiten China, dit land. Deze grootschalige migratie helpt de virusuitbraak zeker verder verspreiden.
Sinds eind december volg ik het nieuws over het coronavirus in media als CNA, SCMP, HKFP, BBC en Taiwan News. Massale berichten wijzen erop dat er artsen in China monddood worden gemaakt, toen ze de wereld wilden waarschuwen voor het coronavirus. Human Rights Watch heeft ook gealarmeerd dat er op grove wijze mensenrechten in China worden geschonden in verband met het virus. Het aantal doden en besmettingen in Azië stijgt schrikbarend, terwijl er tegenstrijdige informatie komt rondom de symptomen en het ziekteverloop.
Ik houd de berichten van de Wereld Gezondheidsorganisatie nauwlettend in de gaten. Gaan ze de veiligheid en vrijheid van de medische experts aan de kaak stellen bij de Chinese regering? Sturen ze zelf experts om te onderzoeken hoe gevaarlijk het sterk op SARS lijkende virus is? Gaan ze de wereld tijdig waarschuwen voor de ernst van de situatie?
Maar niets van dit alles. De WHO prijst China daarentegen uitvoerig voor haar effectieve aanpak in de coronacrisis en stuurt steeds geruststellende berichten de wereld in. De Westerse wereldleiders slikken de berichtgeving als zoete koek en ondernemen totaal geen actie. Er zijn veel signalen dat Tedros, General-Director van de WHO, een marionet is van Xi Jinping. Hij is door Xi aangedragen voor deze functie, terwijl hij een zeer slechte reputatie heeft in zijn eigen land.
Daar staat hij erom bekend dat hij terreur en corruptie pleegde namens de communistische partij. Onder druk van Xi werd Taiwan in 2017 uit de WHO gezet met als gevolg dat zelfs nu in de strijd tegen de pandemie Taiwan verstoken is van alle informatie vanuit de WHO over het coronavirus.
Begin februari besluit ik mee te doen aan een wereldwijde petitie in 13 talen (waaronder mijn Vietnamese versie) om het aftreden van Tedros als algemeen directeur van de WHO te eisen en daarmee de geloofwaardigheid van de WHO te behouden. Deze petitie heeft meer dan 1 miljoen handtekeningen opgehaald.
In mijn naaste omgeving probeer ik voorzichtig het onderwerp coronavirus aan te snijden maar ik vind weinig gehoor. Ik maak mij te veel zorgen, het is slechts een milde griep en ik moet oppassen niet te veel anti-China te zijn. Tegen zoveel nuchterheid kan ik niet op. Ik ‘ontvriend’ zelfs een aantal Nederlandse vrienden op Facebook, wat ik zelden doe, uit angst dat ze zich door mij gespamd voelen met berichten over het coronavirus.
Na de persconferentie van 16 maart van onze minister-president, waar uit de intelligente lockdown de ernst van de situatie blijkt, krijgt heel Nederland het pas benauwd. Ik ben dan waarschijnlijk de enige die opgelucht ademhaalt. Voor het eerst sinds lange tijd heb ik niet meer het gevoel een eenzame roepende in de woestijn te zijn.
Ondanks de vroegtijdige uitsluiting van alle vluchten uit Wuhan, lijkt Italië rechtstreeks in een oorlogstoestand te zijn beland. Ook een volledige lockdown mocht niet meer baten.
Militaire voertuigen rijden in colonne af en aan om duizenden lijken weg te voeren. In Nederland is alles na 16 maart ook in een rap tempo gegaan. In een paar weken tijd zijn er duizenden onschuldige mensen overleden of besmet geraakt. Ik lees nu in Europa dezelfde berichtgevingen als in Azië van twee maanden terug. Had men eerder beseft hoe dodelijk het coronavirus kan zijn, was men waarschijnlijk veel ellende op sociaal en economisch vlak bespaard gebleven.
Wat beklijft is het gevoel van onmacht en frustratie. Maandenlang verzamelde ik informatie, beelden, cijfers en opinies van experts. Nachtenlang blogde ik hierover. Iedere keer kwamen er weer nieuwe - soms duistere - feiten over het virus, het ziektebeeld, China en de WHO naar boven. Het dodelijke virus uit het Chinese Wuhan komt eraan, maar Nederland is totaal onvoorbereid, niet mentaal en niet fysiek.
Nederland beschikt nu onvoldoende over mondkapjes, beschermende kleding en benodigde beademingsapparatuur. We zijn genoodzaakt deze goederen te bestellen uit China. En China zou China niet zijn om daar geen economisch of politiek slaatje uit te slaan. Ik weet nog dat ik begin februari bij een aantal apothekers mondkapjes wilde bestellen maar ze waren toen al door alle voorraden heen. Later kwam ik erachter dat Chinese bedrijven overal op de wereld al vroeg in januari de voorraden mondkapjes, handgels, persoonlijke beschermingspakken, maar ook beademingsapparatuur van onder andere Philips, leeggekocht hadden en naar China verscheept.
Het doet mij pijn te zien dat wij veel te laat waren, omdat wij te goed van vertrouwen of te weinig kritisch zijn op de handel en wandel van China. In de donkere periode van de afgelopen maanden waren er overigens twee lichtpuntjes. In de bijeenkomst over ‘Inclusieve democratie’ op 10 maart, in Dudok, Den Haag, waar Kathleen Ferrier(*) als één van de panelleden fungeerde, waarschuwde ze voor het gevaar van de ‘Tsunami van China’ die op ons af komt. En Frans van Houten, topman van Philips bekritiseerde openlijk in een talkshow BNNVARA van 30 maart: ‘Heel de wereld was niet scherp genoeg op China!’.
Nee, ik ben echt niet anti-China als land, want ik weet hoe het is onder een communistisch regime te moeten leven. En nee, ik ben er geen voorstander van dat de Amerikaanse president Trump het virus als het ‘Chinese virus’ bestempelt. De hele Chinese bevolking binnen en buiten China wordt ermee besmet, terwijl ze evengoed slachtoffer zijn. Het werkt daarnaast discriminatie in de hand. Er circuleren veel beelden over de hele wereld waarin Chinees lijkende mensen uitgescholden en mishandeld worden, omdat ze als schuldige worden gezien voor het ontstaan en verspreiden van het coronavirus.
Zelf werd ik op de laatste treinreis van mijn werk naar huis, vlak voor de eerste intelligente lockdown, voor het eerst van mijn leven zeer onheus bejegend door een treinconducteur. Hij maakte mij helemaal nerveus en toen ik in zijn ogen te langzaam en ook nog de verkeerde ticket opende op mijn mobieltje, begon hij te vloeken en te tieren. Ik bood mijn excuses aan voor de traagheid en de vergissing maar dat mocht niet baten. Hij ging door als een razende. De omstanders keken een andere kant op. Alleen een jonge vrouw met hoofddoek kwam mij te hulp en maande hem tot rust.
Als Vietnamese bootvluchteling zette ik 40 jaar geleden mijn voet op Nederlandse bodem. Ik ervoer voor het eerst dat ik weer veilig en vrij was na vijf jaar onder het dictatoriale regime geleefd te hebben. Ik weet hoe het is om veiligheid en vrijheid te verliezen en te herwinnen. Al 40 jaar lang krijg ik in Nederland veel kansen om mijzelf te ontwikkelen en mijn dromen waar te maken. Met grote dankbaarheid zet ik mij met hart en ziel in voor mensen die door omstandigheden het gevoel van vrijheid en veiligheid hebben verloren. Ik herdenk graag de vrijheidsstrijders, want zonder hen had ik hier niet gezeten. Met mijn achtergrond weet ik hoe het communistische systeem in de praktijk werkt. Daarom wil ik Nederland behoeden voor de duistere plannen van Xi Jinping en zijn partij. Hoe ironisch is het, dat juist ik langzaamaan ook het mikpunt dreig te worden door het virus uit Chinese Wuhan?!
Dit jaar en speciaal deze week herdenken we dat 75 jaar geleden 27 miljoenen militairen over de hele wereld gesneuveld zijn in de strijd voor vrijheid. Herdenken blijft nodig, blijkt uit een onderzoek door ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum in opdracht van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Ze willen onder andere weten ‘hoe ze kunnen zorgen voor een verbinding met alle generaties en groepen met verscheidene achtergronden en ervaringen’. Dit lijkt mij een essentieel punt, omdat dictatoriale regimes altijd en overal de kop op zullen steken in allerlei gedaanten. Ze zijn vaak moeilijk te herkennen voor mensen die in een democratisch land geboren en opgegroeid zijn. Maar juist die dictators kunnen onze vrijheid in gevaar brengen. Samen met alle generaties en groepen herdenken helpt om te beseffen hoe kwetsbaar onze vrijheid is.
Het is inmiddels 30 april(**). Nederland telt (***) 39.316 officiële besmettingen, 4.795 sterfgevallen, talloze mensen in quarantaine en er is onnoemelijk veel verdriet. De veiligheid en de gezondheid van de mensen in de zorg staat op dit moment voorop. Daarom lever ik graag een deel van mijn bewegingsvrijheid in bij de verlenging van de intelligente lockdown.
Na een noodgedwongen bezinningsperiode hoop ik van harte dat iedereen de gevolgen van de coronacrisis een plek kan geven. ‘In het nieuwe normaal’ zal ik zoals ‘in het oude normaal’ geestelijk bijstand blijven geven waar nodig.
Over een paar weken komt hopelijk de verwachte versoepeling. Voor nu heb ik zin om voor één keer de longen uit mijn lijf te schreeuwen: Chinese… Chinese… Wu… hu… hu…hu!
.
Uyên Lu
Uit: IofC.nl, 30 april 2020
_____________
(*) Kathleen Ferrier was lid van de Tweede Kamer voor het CDA van 2002 tot 2012. Na haar Nederlandse politieke carrière woonde zij van 2014 tot 2018 in Hongkong, waar zij Spaanse taal en cultuur doceerde aan de Hong Kong Baptist University (HKBU). Vanaf 2019 bekleedt Ferrier de functie voorzitter van de Nederlandse Unesco Commissie. Daarnaast is Ferrier voorzitter van de Stichting Martin Luther King lezing, die tot doel heeft een bijdrage te leveren aan een rechtvaardige samenleving door o.a. jaarlijks de Martin Luther King lezing te organiseren.
(**) Vandaag 30 april 2020, herdenken alle bootvluchtelingen dat 45 jaar geleden de Vietnamese communisten de macht overnamen in Zuid-Vietnam. Hierdoor kwam een stroom van vluchtelingen uit Zuid-Vietnam op gang.
(***) Het aantal geregistreerde doden valt in werkelijkheid zeker anderhalf keer hoger uit. Dit komt omdat niet alle sterfgevallen buiten ziekenhuizen op SARS-CoV-N worden getest en als zodanig geregistreerd.
Cái Đình - 2020