Gert Meijer

Waarom Drenthe het met Vietnam doet

.

Sinds een jaar bezoeken ambtenaren en ondernemers uit
Hoogeveen en Emmen met enige regelmaat Vietnam.
En omgekeerd. Hier en daar werpt dat al zijn vruchten af.
Maar wat moet een relatief kleine stad als Emmen nou in Vietnam?
Laat staan in miljoenenstad Ho Chi Minh City?

Veelgestelde vraag

Wouter Couprie, bedrijfseconoom en strategisch adviseur van de gemeente Emmen, krijgt de vraag maar al te vaak. En dan legt hij uit welke kansen er liggen. Waarom Vietnam nu al meer oplevert dan China ooit gedaan heeft. Waarom de A37 zo belangrijk is voor de economie van Emmen, voor heel Zuid-Drenthe.

Ja, die Chinezen. Die wilden 75 miljoen investeren in de oude dierentuin. Emmen blij, totdat de Chinezen zich in alle ernst aan de gemeente afvroegen wie er voor ging zorgen dat dat geld ook weer terugverdiend werd. In Nederland is het gebruikelijk dat je zelf met een plan komt, maar de Chinezen verwachtten dat de overheid hen daarbij zou helpen. Staatssteun is in China gebruikelijk, maar hier natuurlijk niet.

Losser

Ook in Vietnam niet, hoewel dat land net zo communistisch is natuurlijk. Meer dan duizend jaar Chinese overheersing, dan schudt je er niet zo even uit. De partijsecretaris is er belangrijker dan de burgemeester, maar tegelijkertijd is alles er net wat losser en makkelijker dan in China. Natuurlijk, zoals de aloude Confucius zei: eerst moet je leren drinken en eten met elkaar voordat je kunt samenwerken. Maar die rijstewijn kun je vanaf het derde glaasje best ongezien in de plantenbak kwijt.

Dat Emmen en Hoogeveen als een van de weinige Nederlandse gemeenten een sterke band met Vietnam aan het bouwen zijn komt eigenlijk door Stenden. In haar zoektocht naar buitenlandse uitbreiding kwam Stenden in 2014 Vietnam terecht. Sindsdien studeren een handvol Vietnamezen in Emmen en omgekeerd. Volgens Couprie is de keuze voor Vietnam niet onlogisch. ,,Singapore was altijd voor Zuidoost-Azië wat Nederland voor Europa is: de belangrijkste handelsnederzetting. Maar de rol van Singapore wordt steeds meer door Vietnam overgenomen. Wat Vietnam wil exporteren komt veelal per boot in Rotterdam terecht en gaat daarna onder meer naar Noord- en Oost-Europa. En wat die kant op gaat komt langs de A37."

En daar komt Emmen dus in beeld. En Hoogeveen, vanzelf. Beide steden waren al enkele keren in Vietnam, en regelmatig komt Vietnam deze kant op. Voordeel boven China is dat de overheid in Vietnam een minder dikke vinger in de pap heeft. Het land is, ook qua internet en sociale media, een stuk opener, de mensen spreken er beter Engels en mede daardoor zijn de contacten al gauw een stukje warmer. Couprie herinnert zich nog hoe het vanuit China opeens stil bleef nadat er over de oude dierentuin een letter of intent was getekend. ,,Ze waren allemaal een half jaar op cursus gestuurd. De heel communicatie lag plat." En eigenlijk is er nooit meer serieus iets vernomen uit die contreien.

Wat dat betreft gaat het nu veel beter. Bloemenkwekers uit Erica doen al veel zaken met Vietnam, vooral om er voor te zorgen dat ze daar in Azië betere bloemen kweken dan nu het geval is. Ook stroopwafelman Kevin Mooibroek, met zijn Amsterdam Good Cookies is druk in de weer en verder zijn er veel mogelijkheden voor op- en overslagbedrijven langs de A37.

Stenden

Hanny van Geffen is er blij mee. De vestigingsmanager van Stenden in Emmen zegt dat contacten in buitenlanden onmisbaar voor ‘haar’ hogeschool zijn. ,,We vinden het belangrijk om onze programma’s internationaal te maken, zodat onze studenten met verschillende culturen in aanraking komen. We leven tenslotte in een global world. Omgekeerd vangen we ook steeds meer internationale studenten op, het komende jaar verspreid over alle Stenden-vestigingen weer zo’n honderd."

Die uitwisseling kwam pas goed op gang toen Stenden zich tien jaar geleden compleet met campussen in de meer exotische streken vestigde: Qatar, Zuid-Afrika, Bangkok en Bali. Vietnam wordt daar niet aan toegevoegd, ,,maar we staan open voor contacten in allerlei landen, vanwege het free trade beginsel. We kijken doorlopen welke handelsmogelijkheden er zijn. Vietnam is een land in opkomst. Het gaat er razend hard. De economie groeit snel, de mensen zijn leergierig en open, wij zijn open en zo ontstaat er vanzelf een vertrouwelijke band. Zo kwamen we ook in aanraking met de universiteit in hoofdstad Ho Chi Minh Stad."

Verschillende handelsdelegaties

Van Geffen belde in het najaar van 2014 met de Emmer wethouder van economische zaken Bouke Arends. Hoewel China op dat moment voor Emmen nog niet helemaal uit beeld was - er was ooit het plan om de oude dierentuin om te toveren in een Chinees beeldenpark - hapte hij snel toe. Ook de gemeente Hoogeveen was er vanaf het begin bij betrokken. ,,Het Alfacollege daar doet veel in handel en export, ik vond het belangrijk om hen er ook bij te halen," zegt Van Geffen. En zo vloog er in januari vorig jaar voor het eerst een Drents gezelschap naar Vietnam. Met 4 ondernemers - en de laatste keer waren dat er al een stuk of 10. Van Geffen: ,,Een vliegtuig vol de volgende keer? Ik heb geen idee. Het gaat mij niet om de aantallen, maar om de kwaliteit. Wat je doet moet je goed doen."

Afgelopen maart zat ook burgemeester Karel Loohuis van Hoogeveen in het vliegtuig. ,,Het is geen snoepreisje hoor. Onderhandel en ondernemen met een land als Vietnam vergt nu eenmaal een andere aanpak. Een hele andere cultuur in een eenpartijenstaat, die wij communistisch noemen, maar zelf zeggen ze socialistisch. Ach ja, what’s in a name? Maar het is wel een land waar ondernemers de ruimte krijgen om te ondernemen. Alleen gebeurt dat staatsgecontroleerd dus heeft het geen zin om als handelsdelegatie zonder de overheid op stap te gaan. De partijsecretaris en de burgemeester moeten elkaar ontmoeten. Eerst ga je een paar keer praten, eten en drinken en als je denkt, het zijn best aardige mensen, dan ge in je investeren in de band."

En in het land. Na zijn eerste keer in maart ging het hard en ontving Loohuis in Hoogeveen al drie keer een delegatie terug. En niet zonder resultaat, want de burgemeester somt op: ,,De Hai Tin Company probeert een distributiecentrum in Emmen van de grond te krijgen, waarbij GWL een rol speelt. Dat wordt gerund door een Hoogevener. Maar ook transportbedrijf DOC en verpakker SPH zijn erbij betrokken. Die bedrijven werken nu ook op ander manieren met elkaar samen, want terecht vroegen ze zich af: waarom zouden we dit alleen voor Vietnam doen? Dat noem ik een mooie bijvangst."

Kraats Kaas, de verwerker en verpakker van de Hoogeveense kaasfabriek DOC, is inmiddels druk in de weer om haar kaas te leveren aan een Vietnamese supermarktketen. Loohuis: ,,Ik heb begrepen dat er elke dag 50 zeecontainers met goederen uit Vietnam in Rotterdam aankomen, die hier overgeslagen worden om verder te verspreiden in de Benelux en Scandinavië. ,,Dan gaat het om schoeisel, kleding en voedsel." Cashewnoten en gedroogde mango’s bijvoorbeeld, het speeltje van ondernemer Jan Bosscher uit Zuidwolde. ,,Niet helemaal Hoogeveen, maar alla. Die man ging voor cashewnoten naar Vietnam maar kwam met gedroogde mango’s terug, haha."

Elkaar versterken

Belangrijk, noemt de burgemeester dit voor zijn gemeente . ,,Het gaat erom een economische activiteit op gang te brengen. Emmen had de contacten al, wij maken er dankbaar gebruik van via Vierkant voor Werk. Daarin hebben we afgesproken elkaar niet te beconcurreren maar te versterken. En het helpt. Zeven van de 15 bedrijven die de eerste keer meegingen hebben inmiddels vergaande contacten of al handelsafspraken. Dat is een legitimatie voor ons om er mee door te gaan."

Vrijt Emmen met de provincie Binh Duong, Hoogeveen doet het nu vooral met Bin Phuoc en Dong Nai. Die eerste is vooral geïnteresseerd in landbouw.,,Ze hebben daar een groot tekort aan verse melk, dus willen ze in Vietnam behalve kennis óók onze boeren. De eerste tien tot twintig hectare grond krijg je gratis als je komt. We waren vorige week bij Arend Steenbergen op bezoek, de Drentse voorzitter van LTO Noord. Die heeft twee robots staan, waarvan de Vietnamezen wel héél veel foto’s maakten. Ik hoop niet dat ze die meteen gaan nabouwen haha. Steenbergen heeft drie zonen die allemaal boer willen worden. Ze zitten in een studiegroep die belangstelling heeft voor Mongolië. Nou, volgens mij kun je qua weer toch echt beter voor Vietnam kiezen."

Intenser

De contacten worden steeds intenser. Steeds meer ondernemers zien het belang van de uitwisseling in. Stenden krijgt in Emmen zelfs een Vietnamese hoogleraar die een paar keer per jaar college komt geven. Wat Hoogeveen en Emmen betreft sluit de rest van het convenant Vierkant voor Werk zich aan. Bij een etentje laatst in Emmen waren ook de gemeenten Hardenberg, Borger-Odoorn en Coevorden uitgenodigd. Burgemeester Bert Bouwmeester van Coevorden schoof aan. Na afloop lachte hij breeduit en zei: ,,Ja, ik moet er ook maar eens werk van maken."

Gert Meijer
Bron: Dagblad van het Noorden, 11-08-2016