Rufus Kain

De game Minecraft als medium om de persvrijheid te verdedigen

De 'Uncensored Library' ligt op een eiland binnen de virtuele wereld van Minecraft. Beeld RSF

Mensen gamen overal, ook in landen die de vrije pers beknotten. Daarom staat een nieuwe bibliotheek met gecensureerde teksten uit vijf landen in het populaire spel Minecraft.

Op een idyllisch eiland midden in een oceaan, staat een bibliotheek. Een groot, neoclassisistisch gebouw, omringd door Versailles-achtige tuinen. Op de gevel staan drie woorden: The Uncensored Library, de ongecensureerde bibliotheek. Binnen vinden bezoekers artikelen die zijn verboden in de landen waar ze geschreven zijn.

Deze buitengewone bieb, gebouwd in opdracht van persvrijheidsorganisatie Reporters Sans Frontières (RSF), is niet fysiek te bezoeken. Het is een virtuele omgeving in Minecraft, een game waarin spelers zelf werelden bouwen en elkaars creaties verkennen.

Met 145 miljoen spelers elke maand is Minecraft een ideaal medium voor het doel dat RSF nastreeft: het omzeilen van censuur in landen die media de mond snoeren. “Zelfs in landen waar de vrije pers sterk wordt ingeperkt, is Minecraft voor iedereen toegankelijk”, stelt RSF.

Vijf vleugels

De bibliotheek opende vorige week op de internationale Dag tegen Internetcensuur. Bij binnenkomst betreden spelers een centrale hal. Ze kunnen kiezen uit vijf vleugels, elk ervan draait om een land: Rusland, Egypte, Vietnam, Mexico en Saudi-Arabië.

Tegenover de ingang van de bibliotheek staat een standbeeld van een vuist, gesloten rond een vulpen. Beeld RSF

Uit elk van die landen heeft de bibliotheek verboden artikelen verzameld, zowel in het Engels als in hun oorspronkelijke talen. Ook zijn er teksten over (het gebrek aan) persvrijheid. Zoals in Mexico: “Hoewel het er geen oorlog is, is Mexico een van ‘s werelds dodelijkste landen voor journalisten”. De tekst verwijst naar Javier Valdez, een journalist die boeken over drugshandel schreef. Hij werd in 2017 vermoord.

Valdez is niet de enige die sneuvelde. In de vleugel over Saudi-Arabië lezen bezoekers werk van Jamal Khashoggi, de Saudische journalist die in 2018 in Turkije werd gedood, vermoedelijk vanwege zijn kritiek op kroonprins Mohammad bin Salman.

Tien teksten

‘We moeten jonge mensen informeren over de werkelijke politieke situatie, overal ter wereld’, zei de Vietnamese blogger en advocaat Nguyen Van Dai in de aanloop naar de lancering. Nguyen vocht jaren voor mensenrechten in Vietnam, maar werd in 2015 gearresteerd en verbannen naar Duitsland. RSF heeft ook zijn werk in de digitale collectie opgenomen.

Bij de opening telde de bibliotheek tien artikelen. RSF benadrukt dat dit pas het begin is: de collectie zal worden aangevuld. In de eerste vier dagen steeg het aantal al tot 24. Daarnaast zijn er tweehonderd teksten over censuur. En er is genoeg ruimte voor expansie, want de bibliotheek is enorm. Alleen al de koepel boven de centrale hal is driehonderd meter breed. Het kostte 24 ontwikkelaars drie maanden om het gebouw en het eiland te creëren. Het bestaat uit 12,5 miljoen bouwstenen. 

Gamers zijn onder de indruk, blijkt uit YouTube-video’s waarin spelers de bibliotheek verkennen. “Dit is diepgaand zeg, de waarheid verbergen in cyberspace”, zegt YouTuber Ryan Griffin in een zo’n video. Hij blijft staan bij een standbeeld tegenover de ingang: een vuist, gesloten rond een vulpen. “Wow. De pen is machtiger dan het zwaard.”

Wie zelf geen Minecraft speelt, kan het eiland verkennen op de website uncensoredlibrary.com. Alleen zijn daar niet alle artikelen te lezen en de bibliotheek is toch imposanter wanneer men er in het spel doorheen loopt.

Er is ook een derde optie: kijken naar de YouTube-filmpjes die gamers online zetten: Building The Uncensored Library

.

Rufus Kain
Bron: Trouw, 18.03.2020