Mike Ives

Big Mac, modern in Vietnam

Vietnamese Hamburgers

Klanten staan tijdens de opening in de rij bij de "Drive Thru"' van de eerste Vietnamese McDonald's (Foto Le Quang Nhat/AFP)

Opnieuw is een keten van fastfoodzaken uit de VS in Vietnam neergestreken. De voedingssector groeit er fors. Gaan Vietnamezen massaal aan de burgers?

HANOI – Toen Nguyen Hoang Anh en Nguyen Thi My Hao, beiden 23, voor het eerst samen uitgingen werden ze het erover eens dat ze het niet eens zijn over eten: Anh is gek op fastfood uit het Westen, Hao eet liever pho – een populaire noedelsoep – en andere Noord-Vietnamese gerechten.

Hij sleepte me hier naartoe, zegt Hao in een nieuwe Burger King. ‘Soms wil ik weleens iets anders proberen’, zegt de secretaresse aan de universiteit van Hanoi, terwijl ze in een whooper-hamburger hapt. Vietnam is een aantrekkelijke markt voor Amerikaanse fastfoodketens, die het land als een van de laatste ontgingen markten in Azië beschouwen. De laatste die Vietnam heeft ontdekt is McDonals’s. De keten opende zaterdag een vestiging in het centrum van Ho Chi Minhstad.

Vietnam heeft een groeiende middenklasse en de meeste van de 90 miljoen inwoners zijn geboren na de Vietnamoorlog. Die eindigde in 1975. Veel jonge Vietnamezen zijn uiterst nieuwsgierig naar buitenlandse kookkunst en cultuur. Op internet is de laatste weken volop gediscussieerd over de komst van McDonald’s naar Vietnam.

In 1997 opende Kentucky Fried Chicken (KFC) hier zijn eerst restaurant, twee jaar nadat de betrekkingen met de VS waren genormaliseerd. Pas in 2010 volgden andere Amerikaanse bedrijven. Die treden daarmee in de voetsporen van vooral Aziatische ketens, zoals koffieketen Trung Nguyen.

Vietnam is voor de Amerikanen aantrekkelijk sinds het inkomen van de Vietnamezen is toegenomen, van ongeveer 730 euro in 2008 tot 1.100 euro in 2012. Daar komt bij dat de regering het gemakkelijk maakt de markt te betreden, zegt Ralf Matthaes van het Britse marktonderzoeker TNS Global. McDonald’s heeft Henry Nguyen, schoonzoon van premier Nguyen Tan Dung, als franchisenemer. Daarmee heeft de hamburgergigant ‘een gouden kaart’ en ‘een verlaat de gevangenis zonder betalen’ in handen, zegt Bill Hayton, oud-correspondent in Vietnam en schrijver van Vietnam, Rising Dragon.

McDonald’s en de andere Amerikaanse ketens presenteren zich in Azië als een levensstijlkeuze voor de middenklasse, niet als goedkope mogelijkheid voor de armen. In Vietnam doet ze dat niet anders. Een maaltijd bij Burger King in de Lo Ducstraat in Hanoi kost 65 duizen dong (2,20 euro) – het dubbele van wat Nguyen Thi Hang Nga rekent voor een kop pho in haar restaurant aan de overkant. ‘Het mag lekker eten zijn, maar het is duur voor de doorsnee-Vietnamees’, zegt Nga.

Hoge hure

Naar verwachting groeit de voedingsindustrie van 281 miljoen euro in 2010 naar 490 miljoen in 2015. Onbekend is het aandeel fastfood daarin. KFC groeide volgens een woordvoerster vanaf begin 1997 snel, vooral doordat het er de eerst was. Kentucky Fried Chicken heeft inmiddels 134 vestigingen in Vietnam. Pizza Hut, van hetzelfde moederbedrijf, volgde tien jaar later en heeft er nu 34 zaken. Baskin-Robbins en Dunin’Donuts, sinds 2012 en 2013 in Vietnam, hebben samen achttien vestigingen. Ze willen jaarlijks 60 tot 80 locaties in Zuidoost-Azië openen. Koffiegigant Starbucks, die vorig jaar de eerste drie zaken in Ho Chi Minhstad opende, wil dit jaar ook open in Hanoi.

Volgens deskundigen zijn betaalbare locaties schaars in de vrij kleine centra van Hanoi en Ho Chi Minhstad. De huren liggen er drie keer zo hoog als in de VS. Een ander obstakel is het opzetten van een distributie-en koelingsnetwerk in kleine steden.

Internationale restaurantketens stemmen hun smaak af op de plaatselijke markt. De Zuid-Koreaanse bakkerijketen Paris Baguette heeft banh mi, de Vietnamese sandwich, op de kaart. KFC serveert naast kip ook rijst en vis.

Hamburgerliefhebber Nguyen Hoang Anh zegt dat hij Vietnamees eten nooit echt lekker heeft gevonden, tot teleurstelling van de moeder van zijn vriendin. Hamburgers en gefrituurde kip doen hem denken aan de drie jaar dat hij design en visuele communicatie studeerde in Australië. ‘Het is niet zo ingewikkeld. Het heeft niet zo veel gemengde smaken als Vietnamees eten.’

Mike Ives
Uit: De Volkskrant, 10/02/2014